Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/357

This page has been proofread.

<center347>

An nag-aalirong nga namamati ug mga manaraya say nagpapasarang han sumat nga pagbubulangon in duduha nga manok; ngaduha magkasi nagdaog na nakadamo ngan ngaduha magkasi sangyaw. Ngatanan karuyag kumita, ku- mapot han duha nga bantugan; iginmumugo in mga kalad- nganan, igintatagna.

Hamtang dida nagtitidagko an mga tingog nadugang man an kasamok, napupuno an sultadahan, naghuhuot an mga lingkuran. An mga soltador nagdara hin duha nga manok ngadto ha sakob, usa nga ugis ngan hin usa nga pula, mga tinadian na, kundi tinakban pa an mga bulang. Binabati in gugliat nga "Ha ugis! Ha ugis!", ngan danay may tingog man nga nasiring "Ha pula!". An ugis amo an llamado ngan an pula an dejado.

Dida han kadam'an may nanhihisakot nga mga sibil, diri nira sul-ot an ira pagkasibil, kundi diri man liwat pay- sano an sul-ot. Saruwal nga ginggon nga may kulod nga pula, bado nga inalop hin matagom dara han paglubad han blusa, gorra ha kuwartel, amo an ira pamanapton nga naangay han ira binubuhat didto ha sakob: napusta ngan nagbabantay, nagsasamok ngan nagsasaway.

Hamtang naggugugliat, ibinibiyaw an butkon, inuuy- og ngan pinatutunog in salapi ha sakob han kamot ham- tang kinukuot ha mga hupaw an nahabibilin nga kuwarta, o kun waray man, nagsasaad ha pulong nga magbabaligya hin karabaw, nga ha sunod nga kataon ug iba pa, may dudu- ha nga batan'on nga tingali magbugto, nagkikinita, dako an kaipa, han mga nananaya, nadaop hira, naggigihuring, na- dugang an kamasamdong han ira nawong ngan naggigisiplat hin kaurit ug kahulop. Hi Lucas nag-iininaw ha ira, nahaka- kalipay hin may dara nga maraot, napatunog hin mga pisos nga salapi, nalabay ha harani han duduha nga magbugto ngan nasiplat ngadto han ginbubuhian han mga manok ngan gumuliat:

—Aadi in kalim'an, kalim'an kontra karuhaan, ha ugis ako!

An duha nga magbugto naggisiplat.

—Nasiring pa ako ha imo, —pulong han magurang.

—nga diri mo ipusta ngatanan an kuwarta; kun tinmuod ka ha akon may ada pa unta kita ibubutang ha pula.

An manghod pinmaharani hin hinay kan Lucas ngan tumubil han butkon.