Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/436

This page has been validated.


426


iya ngatanan kasangkayan nanago, oo, pati an mao nga Kapitan Basilio nga nagdiri pa ngani nga magtangis hi Sinang, an iya anak.

Hi Ibarra nagkinita han nag-aaso pa nga mga agbon han iya balay, an balay han iya mga kag-anak, an iya natawhan, an pinupuy’an han magtam-is nga mga hinumduman ha pagkabata ug pagkadako; an mga luha nga maiha na nga gin-iinilob, nanmarisbis ha iya mga mata, itinungok an iya ulo nean magtinangis hin diri niya nahihimo hin katago kay binaklid man, bisan na man la may maluoy ha iya. Yana waray na niya tuna, waray na balay, waray na higugma. waray kasangkayan, waray kabubwason!

Tikang ha usa nga pungtod, may usa katawo nga nagkikinita han makatatangis nga nagbuburunyog. Uusa nga tigurang nga duason, magasaay, nakurugpos hin usa nga taplak nga lana, nangangalinduon hin kakapoy ha iya tungkod. Amo an tigurang nga pilosopo Tasyo nga, han kasayod la han hinabo, binmuhat ha iya higdaan ngan maghunahuna pagdaop, kundi waray na tugot an iya kamaluya. An tigurang nagkinita na la han karrumata tubtob han katago didto ha hirayo! nagtinungok hiya anay nadaliay ngan magpinamurubuot, katima bumuhat ngan mag-ahod tipakadto ha iya balay, nagpaparupahuway kinapagpitad.

Han pagkabuwas, hin-abatan han mga magmarangno hin mga hayop nga patay, nakada ha may bungsaran han iya puy-aw nga ukyanan.

—————
LX
MGA HILALABTAN

An telegrama asya in kinmalit pagsumat ha Manila han mga hinabo ngan ha sulod hin katluan kag-unom kauras amo an ginhihiruhimangraw hin baga patiriguhon ug damo nga mga panarhog han mga pahayagan, nga pinanugangan, pinangayad ug pinangutdan han Piskal. Igo man nga in mga sumat ha gawas la, nga gumikan ha kombento, asya an siyahan nga nahasasamwak ha ngatanan nga baba, hin tago la, ngan han duro nga pagkahahadlok han nanhihibaro. An hinabo, nga nakausa kayukot kabalhin, tinuod hin waray kuri o may kakuri man sugad han hin-aayunan, o han nasusuklat han sumat; ha usa kapulong, sugad han kanan tagsatagsa pamurubuot.