449
—Elias, — ngani Ibarra; —inin kawaray mo palad gumikan han mga bmuhat han akon mga ginikanan, nakaduha mo na ako tabagi ha kataragman hin kinabuhi ngan diri la nauutang ko ha imo in mga kabaralsan ha buot kundi kay katungdanan ko in pag-uli ha imo han mga manggad. Nagsasagdon ka ha akon nga mag-ukoy ako ha lain nga tuna, kun sugad, upod ha akon, pagtampo kita pag- ukoy sugad hin magbugto. Dinhi waray ka man liwat kapalaran.
Hi Elias pinmiling hin masamdong ngan binmaton:
—Salamat! Matuod diri ako makakaagi hin higugma ug kalipay dinhi ha akon tuna, kundi mahihimo ko pag-antos ug pagkamatay dinhi ha iya, ngan, bangin pa, tungod ha iya, upayda na la. An karat'an han akon tuna maginkarat’an ko man, ngan tungod kay diri nagkakausa an aton panhunahuna, diri an kasingkasing nagkakaduruyog pagputok, bisan na la ighitarampo ako han akon mga igkasi dinhianon pag-antos hin usa la nga palad ngan hasabat ako han ira mga kasakit ngan an amon mga kasingkasing magtirig-ob pagtangis hin usa la nga kabiduan!
—Ta, kay ano man in pagsagduni mo ha akon nga gumikan?
—Kay ha lain nga tuna magmamalipay ka, kay waray ka katawo ha pag-ilob, ngan tungod kay ha adlaw nga magsakit ka tungod han imo tuna ikabubudlay mo hiya; ngan an pagkabudlay ha tuna nga natawhan asya an labi nga maraot.
—Diri matadong iton imo panhunahuna ha akon !—nakasiring hi Ibarra hin mapait nga pamulong; —waray ka hinunumdom nga, pag-abot ko gud la, say ko dayon bilngon an iya kaupayan. . .
—Ayaw, senyor, kasina kay waray ha imo sadang yaknon; hinaot pa unta managsubad ha imo! Kundi diri ko ikaw pinangangaruan hin diri sadang mahimo ngan ayaw kasina kun sidngon ta ikaw nga ikaw ngahaw diri nasabot hiton imo kasingkasing. Nahagugma ka han imo tuna nga natawhan tungod kay asya an igintutdo ha imo han imo amay; hinigugma mo tungod kay nakada an imo kalipayan, an imo manggad, an imo pagkabata, kay ngatanan sangkay, kay waray ka karawat dida ha iya bisan la ano nga karat’an; hinigugma mo kay kita ngatanan nahigugma hadton binuburuan naton hin kalipayan. Kundi ha adlaw nga hangadto ka ha kakablasan, mawaray mo na kaunon, darakpon
