han imo kabubwason, — ginsiring niya hi Crisostomo nga waray pagyayakan. — Kundi, kun tutugutan mo ako mausa kapulong, iini in akon igyayakan: panginano hin maupay hiton imo bubuhaton, titikangan mo an gubat, kay may ada ka salapi ngan pagsabot ngan igkikita ka hin damo nga butkon, kay iginkakairigo nga damo yana an waray panhihiayuni hini nga kahimtangan. Kundi, dida hini nga pakigharamlag nga iyo bubuhaton, an mga waray sala ngan waray sadang ipangaway amo an labi nga kukurian. An nakaaghat ha akon hadton may usa na kabulan ngada yana hin pagdangop ha tmo pangaro hin pangiba han mga sugo, asya ngahaw an nakakaagda ha akon yana hin pagsiring ha imo nga manhunahuna ka. An bungto, senyor, waray hunahuna hin pagbulag han Espanya; naaro la hin gutiay nga kagawasan, gutiay nga kamatadong ngan hin sutiay nga hi gugma. Maugop ha imo an waray panhihiayuni, an mga magtinalapasnon, adton namamagturaw, kundi an bungto dirt maasa. Ako ngahaw diri ako matampo: diri manta ako magamit hito nga mga magbangis nga katigayunan kun diri dida na kun kitaon ko nga waray na paglaom dida han mga tawo.
—Kun amo ito, ako la nga usa! — nagsiring hi Crisostomo, diri na masagang.
—Amo na ito an unob mo nga_turon?
—Waray iba, asya na gud la, saksi ko an Dios ug an
akon amay! Diri ko igpapasibaya inin pagkuhai ha akon
han kamurayawan ug kalipayan, ako nga waray ginhingyap kundi an kaupayan, ako nga nagtamod ug nag-antos
han ngatanan tungod hin usa nga tuluuhan, tungod hin
usa nga natawhan nga tuna. Ano an iginbalos ha akon?
Iginludlod ako didto hin usa nga masirom nga bilangguan
ngan paglamadyaan an akon pinangangasawa. Diri; an
diri pagbules usa nga katalapasnan, usa nga sala, daw pagpahiara nga mabuhat in iba pa nga panraugdaog! Diri;
kay usa nga katalaw, usa nga kamaluya an pagtangis ug
pagnguyngoy hamtang may kinabuhi pa ug dugo, hamtang
inaayat kita hin mga pagtamsak ug mga pagpasipara! Ito
nga bungto pagngangaranan ko nga lurong, ipakikita ko
ha iya iton iya kahimtangan nga waray pulos; diri na magdumdom hin kabugtuan, kay waray lain kundi kamanampan
la nga naninibad, ngan sisidngon ko nga patok hini nga
mga panalumpigos, nabuhat ngan natigi an dayon nga kata-
