Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/51

This page has not been proofread.


41

panagtawo, pagpabunyag o pagtagaminatay hin usa nga urupod nira, ngan ha bisan la ano nga hinabo nga gawas han kabatasanan nga kasamdong. Kun ini nanhihinabo napapaghimo hiya hin mga luwa ug mga ambahanon nga igsasaurog han mahumok ug mahigugmaon nga gobernador, maisog ngan pusuan nga hukom nga ginhuhulat didto ha langit han palma han mga matinumanon (kun diri lugaring han palmita) ug iba pa nga nahaangay. Nagkapitan(22> hiya han manggaran nga pundok han mga mestiso, bisan kun damo an dinmiri ha iya tungod kay diri man kuno hiya mestiso. Ha sulod han duha katuig nga iya pagkapitan, napulo nga prak an iya nadunot ngan napulo man nga kalo nga de copa ngan hin unom nga tungkod nga may borlas(23) in naguba: an prak ngan han kalo nga hataas didto ha Ayuntamiento, ha Malakanyang ngan ha kuwartel; an kalo nga hataas ngan han prak ha bublangan, ha merkado, ha prusisyon, ha mga tindahan han kainsikan, ngan ha sirong han kalo nga hitaas ug ha sakob han prak, hi Kapitan Tiyago nga iginpapamamalhas, nag-iiruiskrima han tungkod nga binurlasan, nagbubuot, naglalarang ngan nagbubungkag, diri harumamay an kamakurimot ug labi pa kadiri harumamay an kamakatarag-ob. Salit pinakakasiring hiya han mga punuan nga maupay nga tawo, gimaupayi an kaburut’on, diri iginkakaaway, mapinaubsanon, masugot, mapanagtaw'on, diri nabasa hin bisan la ano nga basahan o pahayagan nga tikang ha Espanya, bi­ san la hiya maupay magkinatsila; sinisiplatan hiya han kadam’an sugad hiton iya sapin nga hiwi na an tikod tungod hiton iya bihid maglakat nga mga tiil. — Magkasi la niya kamatuuran an diniyusnon ngan han kinalibutanon nga mga pulong nga Beati pauperes spiritu ngan han beati posidentis (24> ngan nahatutuon ha iya adton, siring han iba, nga maraot nga kahubad tikang ha griyego: “Maghimaya an Dios ha kahitaasan ngan ha tuna magmamingaw an pagpuyo han mga tawo nga mag-upay in kaburut’on”, kay sugad han aabaton ta unina, diri kay maupay la nga kaburut’on an kinahanglan basi magmami­ ngaw an kaukoy han tawo. An mga waray tuluuhan nasiring nga hiya waray sarabutan; an mga kablas nasiring nga waray kapaid, mapintas, malupog, ngan an mga ubos ha iya nasiring nga maraot pagsugton ngan mainuripnon. Ngan an kababayin’an? Ah, an kababayin’an! May mga libak nga ginhihigawhigaw ha mga rubat nga payag nga pawod(2,)