42
nga nasiring nga pinanhihibatian in mga aguroy, mga tangis, nga danay nahasasabat bin pag-uha bin usa nga kamumul-at pa la. May diri la uusa nga batan’on nga babayi nga tinutudlok han magraot in tahap nga mga kaamyaw; kundi ito nga babayi baga waray na la ha iya ano man ngan naluyloy na iton suso. Kundi ini ngatanan diri nakakapugyat han iya pagkaturog; waray babayi nga nakakasamok han iya mamingaw nga kaukoy; uusa lugod nga lagas nga ba bayi an say ha iya nakakakuri, usa nga lagas nga babayi nga naluon ha iya dida ha pagdiyos, nga dinadayaw na ngan ginpapasahi bin damo nga padi, nga hiya lugod, hadton mauruupay pa niya nga panahon, waray pakasugad. May ada nira Kapitan Tiyago ngan hini nga balo, nga babayi nga manurunod bin kabugtuan ngan kapaturan, usa nga diniyosnon nga pagpaisan-isan nga ginpupulsan han singbahan, sugad han paisan-isan han mga bapor ha Pampanga nga nakakaupay han taghimungto. Nga naghatag hi Ka pitan Tiyago ha usa nga Virgen hin usa nga tungkod nga salapi nga binatuan hin esmeralda ug topasyo? Ta, aadto man hi Da. Patrocinio nagpapatugon hin tungkod nga bulawan nga binatuan hin mga brilyante kan Gaudinez nga platero; nga ha prusisyon han Del Rosario(26) nagpa tindog hi Kapitan Tiyago hin usa nga kastilyo nga duha in karaygan, nga may mga pinatukbol nga panapton, may mga espeho, mga lubo nga salaming, mga parol nga aranya, ta, hi Da. Patrocinio magpapahimo hin may uupat nga ka raygan, duduha kabara an kaharuhataas ngan darudamo an pabitay ug mga sabong. Kundi say liwat ibinubulos ni Kapitan Tiyago an iya kanunay gindadag’an nga mga misa nga may mga kuwitis ug mga pabuto ngan dida hini hi Da. Patrocinio nakagat na la han im-im han iya mga Iagos kay duro hin kakalasan, diri nailob bisan la pamati han rupiki han mga lingganay. Hamtang nagtitinawa hi Kapitan Tiyago, hi Da. Patrocinio man mamumurubuot han iya ibubulos ngan masuhol hin kanan iba salapi ban mag-upay gud hin duro magwali dida han lilima kalain nga mga Ordenes hin kapadian ha Manila, han mga bantugan nga padi, pati han mga paul,(77) papagwali ha mga adlaw nga iglilihi, hin mga haglarom nga panhunahuna ha Teologia basi manhipahungat an mga waray palad nga linangka la nga kinatsila(28) an hinbabaruan. An mga umurugop kan Kapitan Tiyago nakainaw nga ha sulod hiton uras nga iginwawali ini nga babayi nagkikinaturog la, kundi an iya
