Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/60

This page has not been proofread.


50

kundi maluwad ngan pataraw’an la dunggon han taga iba nga tuna. Hiya, an babayi, kay bugto ni Cain(6) maabugho, salit napakiana ha iya higugmaon: —Kanunay mo ako ginpipinanumdom? Waray mo ako hingalimti? Kadam’an mo nga pagsakaysakay! Kadam’an nga dagko nga siyudad nga may kadam’an nga maghusay nga kababayin’an . . .! Hiya man an lalaki, kay urupod man liwat ni Cain/6) maaram lumipas han ibaraton, ngan burubuwaon, dida hini: —Hikakalimtan ta ikaw?— nganiya pa, malipayon, nagkikinita kay nabibihag han mag-itom nga mata han ba­ bayi. — makakagtalapas ngayan ako han akon pagsumpa, usa nga marahalon nga pagsumpa? Nahanunumdom ka pa hadto nga gab-i, hadton usa kagab-i nga makusog an hangin, han pakatan-aw mo ha akon nga nag-uusaan, nagtitinangis ha ligid han hinahayaran han akon nanay, nga pinmaharani ka ha akon ngan dinun’an mo ako ha sugbong han imo kamot nga maiha na nga diri mo na ha akon pinakakaptan, ngan sumiring ka: “Nawad'an ka han imo nanay, kundi ako waray gud makakilala hin nanay” . . . ngan dinmuyog ka ha akon pagtinangis? Nahagugugma ka han akon nanay ngan hiya nahagugugma man ha imo sugad hin anak. Ha gawas nag-iinuran ngan nagkikikidlat, kundi baga sugad hin nababati ko in tunog hin musika ngan dapit ko hadto natatan-aw nga nahiyom an madarag nga nawong han minatay!. .. Kun buhi pa unta an akon kag-anak ngan nakakakita ha imo! Hadto kinaptan ko da­ gos an imo kamot ngan han kamot han akon nanay ngan nagsumpa ako nga hihigugmaon ta ikaw ngan paglilipayon ta ikaw hin unob bisan kun ano an akon magin-kapalaran, ngan tungod kay ini nga pagsumpa waray ha akon makabudlay kakano pa man, akon yana liniliwat ha imo atubangan. Hikakalimtan ta ngayan ikaw? An imo ladawan waray gud hibulag ha akon panumduman ug asay ha akon nakakaliaw han mga kamingaw didto ha higrayo nga tuna; an pagdumdom ko ha imo say nakasumpa han loto(7) ha Europa nga napara ha panumduman han kadam’an nga igkasi dinhianon han mga paglaom ngan han maraot nga palad han aton Tuna! Ha mga inop nakikita ko ikaw nga natindog ha baybayon ha Manila, inaatubang mo an kahaluagan kun mga masirumsirom pa nga kaagahon; naba­ bati ko in masulub’on ngan malanoy nga awit nga naka-