Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/78

68 asya inin masunod: Usa nga nalalambungan nga dalan asay inaagian pagsuksok ngadto han karupdupan ngan nasangpot ngadto hin usa nga sapa, nga nahimo tun god han katirok han awas hin damo nga magianhod nga tubig nga nagsasarang dida hiton mga bakilid han Makiling. Rayandayan han iya mga tangpi in kadam’an nga mga ihalas nga bukad nga an kadam’an ha ira waray pa karawat hin linatin nga ngaran, kundi waray ruhaduha kilala na han ngatanan nga bulawanon nga mananapay, han mga alibangbang nga magkadilain an kadagko ug mga tina, tagom ngan bulawan, busag ngan itom, mga sinamay, mag-inggat, pinalabyaw, may dara nga mga rubi ug mga esmeralda ha ira mga pako, ngan han yinuyukot nga mga bagang nga mag-inggat ngan binutangan hin gamayay nga bukbok nga bulawan. An hagurong hini nga mga mananapay, an huni han gangis nga nakakaliga adlaw gab-i, an awit han mga tamsi o an pagharapas han sanga nga nabarag nga nahisang-at bisan la diin, amo la an mga tingog nga nakakabuong han kamamingaw didto hadto nga surupaton nga daplin. Hadto han an bungto uusa pa la kapundok nga mga payagpayag, ngan dida han mga dalan-dalan nanunubo pa in hagtaas nga banwa, hadto nga mga panahon nga an bugsok ug an baboy nga ihalas nasulang kun gab-i, inmabot didto in usa nga lagas nga katsila nga haglarom an mga mata ngan maupay magtinag-alog. Katima niya kadtua an ngatanan nga kauruumhan, pagbinalikbalika hin nakadamo, nagpinakiana kun hino an mga tag-ada hadto nga mga tuna nga damo in burabod hin mapaso nga tubig. May ada pira nga nagpangulpot ngan namagsiring nga hira mga tagada ngan dida ha ira ginbalyo han lagas an tuna bin panapton, alahas ngan hin gutiay nga salapi. Katima hadto, nawara, waray sabuta. An mga tawo nagpakasiring nga adto nga lagas ingkantuhanon; kundi an mga magmarangno hin hayop nga nagpakasimhot hin lain nga baho nga namamarag tikang didto han harani nga kagurangan ira ginbiling ngan say hin-agian an lagas nga gin-uulod na, nabibitay ha liog dida han sanga han dako nga dalakit.(8) Adto han buhi pa daan na makaharadlok, tungod han iya halarom nga tingog nga daw tikang ha ilarom hin lungib, ngan tungod man liwat han iya lunod na nga mga mata ngan han iya tinaw’an nga waray tingog; kundi yana nga patay na ha pag-unay, nakakapugyat han pagkaturog han kaba-