Page:An t-oileanach.djvu/132

This page has been validated.
122
An t‑Oileánach

Rugas im’ láimh ar fheidhre aca agus bhraitheas nárbh’ fhónta iad.

“Cuir chugham an chuid is fearr má táid siad agat,” arsa mise. “Má’s rudaí stróinséartha iad so coimeád iad nó go dtiocfaidh stróinséirí ’á lorg ort.”

Do leig bean eile bhí istigh scearta gáire nuair a chonnaic sí a dheiliúsaighe bhíos le bean an tsiopa agus ise istigh lasta suas. Do chuir sí amach an seana-shórt. Do bhaineas feidhre asta, shíneas scilling chúichi agus bhuaileas amach.

Ar shroichstint Diarmaid na Gréine dhom—agus dob’ é sin féin é insan am so—do bhí a raibh i Sráid na nGabhar bailithe timcheall air. Iad ar stúil, cuid aca ’n‑a seasamh, an tigh lán, an chuid eile ó’n oileán go raibh muca aca tagaithe insan am so agus deoch go tiugh ar siubhal. Do bhí bean aosta na h‑Inise agus amhrán ar siubhal aici—“Ar Éirinn ní ’nneosainn cia h‑í,” agus ní raghfá go dtí aon bhiadh ag éisteacht léi. Agus an óig-bhean d’inghin di ba bhreaghtha ná san í. “Tá an ceol sidhe ar siubhal,” arsa fear do labhair liom.

D’fhanamair siar isteach san oidhche mar sin. Na mná ag amhrán agus na fir ag ól agus a gcainnt ag leathadh ortha agus an chiall imithe ar seachrán uatha.


Do thóg gach nduine a lóistín an oidhche sin sa bhaile mór. Maidin lár-na-mháireach do bhí muca go flúirseach, agus daoine. Lá óil agus cuileachtan dob’ eadh an uair sin é insa Daingean. Bhíodh gach dream ag piocadh a gcuileachtan, tighthe muinnteartha age gach treibh agus gur mhaith leo an scilling d’fhágaint ag an duine sin. An té do cheannuigh na muca is ann do chuamair agus do shuidheamair. Do bhí beirt na h‑Inise ’ár dteannta. Do bhí a thuille ó’n dtuaith ag cruinneáilt orainn, daoine gaolmhar agus daoine gan aon ghaol.

Do bhraith a lán Diarmaid na hÁiféise agus do bhí ’fhios aca go mbeadh greann aca air agus do bhí, leis. B’eo an