Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/158

This page has been validated.


140
PILIBUSTERISMO

ang maglwas sa iban, abi, Iwason mo ang imo kaugalingon, salva te ipsum, kag ilubad ako sang palaligban.

Si Juanito lumingkod nga nalipay kaayo kag sa pagpa hayag sang iya kabalaslan pinadiwalan niya ang iya manogdikta. Ini, sa karon, nagpalamula sa kahuya, tumindog kag naglangod sang indi mahangpan nga mga pamalibad.

Sa isa ka tidn tinulok sia ni P. Millon katulad sang nagpanagimsim sa isa ka pinggan nga kalan-on. Daw ano kaayo nga pakahuy-an kag pakadlawan ang amo nga pamatan-on nga nagpailaila, masunson maayo sing panapot, tadlong ang ulo kag maligdong ang panulok. Mangin-isa ka buhat sa kaluoy; gani nga ang maluluy-on nga katedratiko naghalad sa iya sa bug-os nga ipalatugsiling nga sinulit niya sing malagnay ang pamangkot:

— Ang tulon-an nagasiling nga ang mga espeho nga metaJiko nahimb sa laton sa pagsimbuganay sang nagkalainlain nga mga metal, matuod ukon indi matuod?

— Amo ang ginasiling sang tulon-an, Padre...

Liber dixit ergo ita est: indi ka magpakunokuno nga may nahibal-an ka labi sang tulon-an... — Ginsugponan pa niya sang ulihe nga ang mga espeho nga kristal nahimb sa isa ka plantsa nga kristal nga ang iya duha ka kadaygan napahining kaayo, nga ang pihak sina napatapikan sing asugi, nota bene! napatapikan sing asugi. Matuod ina?

— Kon ginahambal ina sang tulon-an, Padre...

— Ang asugi isa bala ka metal?

— Daw amo, Padre; ginasugid ina sang tulon-an...

— Amo amo, kag ang tinaga nga napatapikan, ang buot singganon nga ang kristal napatapik sa asugi nga isa man ka metal. Ergo, ang isa ka espeho nga kristal isa man ka espeho nga metal; ergo ang mga bagay sang pagtuhaytohay nagasamb, ergo ang pagsarisari may kasaypanan, ergo ... Ano ang imo pagsaysay, kalag sang sastre?

Kag pinatalupangdan niya ang mga ergo kag mga ikaw sa isa ka naayawan nga balatyagon nga indi mahambal kag nansilay nga daw masiling: naprito ka na!

— Nga ... ang buot silingon nga ... — nagkurog ang baba ni Placido...