Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/235

This page has been validated.
217
ANG HUKOM


man gihapon, nga nagtuón sang mga papel nga walâ man makakità sing malipayon nga lubád. Apang samtang nga nag. panguy-ab, nag-ubó, nagtabako kag nagpanumdom siá sa mga pagsaútsaót kag sa mga paa ni Pepay, mahambal kitá sing diutay nahanungód siní nga lutáw nga tawo, agud mahangpan ang katarungan kon ngaa nga si P. Sibyla nagtugyan sal iya sang amó kabudlay nga palaligban kag kon ngaa man nga ginbaton siá sang mga tagá-pihák nga bunghay.

Si D. Custodio de Salazar y Sanchez de Monteredondo sunò sa Maayo nga Hilisayran, sakop sinang' sarì sang katilingban nga manilan-on nga walâ sing tikáng nga mahimò kon indi ang mga pamantalàan maghan-ay sa iya sing linibo nga pagdayaw nga gintawág siá nga wala pagkataká, lutáw, maimon sa katungdanan, mapisan, madalum sing panghunáhona, tadlong sing isip, manoghisayod, manggaranon, ibp., ibp., nga daw ginkahadlukán nila nga masal-an siá sa isá ka tawo nga matamad kag pakok nga may amó man nga binunyagan kag apelyido. Labot pa, walâ sing malain nga nahanabò siní kag ang mabinantayon nga manogdumill walâ matublag. Ang Maayo nga Hilisayran naggikan sa iya mga pagpakighirop kay Ben Zayb, sang iní, sa duhá ka matunog kaayo nga sabtanay nga nagpadayon sa binulan kag senemana sa mga pamihák sang mga pamantalàan, kon balá bagay gamiton ang kalù nga daw uhong. kalù nga daw kopa ukón ang sadók kag kon balá ang plural sang carácter dapat himùon nga carácteres kag indì caractéres, sa pagsakdag sang iya mga katarungan masamí siá masilíng "nagikan ini sa maayo nga hilisayran," "nahibal-an namon sa Maayo nga Hilisayran," kag ibp., nga nahibal-an sang ulihe, sanglit sa Manila ang tanan nahibal-an, nga iní nga Maayo nga Hilisayran indi man liwan kundi si D. Custodio de Salazar y Sanchez de Monteredondo.

Nag-abót sa Manila nga tuman ka lanubò, nga nakakità sing isá ka palangitan-an nga nakapakasál sa iya sa isá ka pamatan-on nga mestisa sang isá ka panimaláy nga labing' manggaranon sa siudad. Sanglit may dunâ nga kaabtik sang ulo, may kakahas kag maayo nga magpahitò, nakahibaló siá magpanginpulós sang katilingban nga iya nasimpunán, kag sa pilak sang iya asawa nagpahuyóg siá sa mga negosyo, sa mga