- 231
Sa kamatuoran, ang mga prayle, nga ang ila pangulo si P. Salvi kag ang pilá ka katilingban sa pagtuluohan nga timawà nga ginpangulohan ni don Custodio nagpamatok sa amó nga mga palagwàon. Si P. Camorra nga indi makatambong, nagpabaga sang iya mga matá kag naglaway; apang nagpakigbais kay Ben Zayb, nga nangapin sing maluya nga nagpanumdom sang mga tiket nga ipadala sa iya sang Kumboyahan nga wala sing bayad. Si don Custodio naghambal sa iya nahanungód sang pamatasan, sang pagtuluohan, maayo nga mga ugali kag ibp.
— Apáng, — hambal sang manunolat nga nagkurog ang iya dilà. — kon ang aton mga palagwàon may mga tinaga kag mga halambalanon nga duhá sing kahulogán...
— Apang, wala'y sapayán sa kinatsilâ man gihapon! — tapnù sang matadlong nga konsehal nga nagsinggit nga sinindután sang kaakig. — Karismòán nga pinaranses, tawo ka, Ben Zayb. sa ngalan sang Dios, sa pinaranses! Inâ indi mahimò!
Kag ginmitlang niya ang indi mahimo! sa kusóg sang tatlo ka Guzman nga ginpahog nga patyon subong sang baksat kon indi magbayad sing duhá ka pulò nga Buhís. Ganì, nga si P. Irene, nag-isip subong kay don Custodio kag nagtamay sang mga operetang' pranses. Ba! Siá nakapuyo sa Paris, apang wala gid bisán magtumban lamang sa asera sang isá ka teatro, lwasón siá sang Diwa!
Apang ang operetang' pranses madamò man sing mga tu- malan-aw. Ang mga opisyal sang gubán-hangawáy sa takas kag sa dagat, nga sa ila nalakip ang mga kabulig sa heneral, ang mga alagad kag madamò nga dalagkò nga mga ginuo may luyag sa pagpamatì sang katahuman sang hambal nga pinaranses sa bàbà sang tunay nga mga pransyanhon; nagsimpon sa ila ang mga nakabyahe sa mga bapor sang M.M.4 kag na- kahulohambal sing diutay nga pinaranses sa sulód sang pana- hón sang ila pagbyahe, ang mga nakakadto sa Paris kag yadto'ng tanán nga luyag magpakilala nga may natun-an. Hantì napihak ang katilingban sang Manila sa duhá ka bahin, ang mga nakauyon sang opereta kag ang mga indì makauyon, nga ginbuylogán sang mga gulang nga babae, mga asawa nga maimon
4 M. M. — Ngalan sang isá ka kumboyahan sa mga bapor nga Pransyanhon.
