Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/279

This page has been proofread.
261
ISA KA BANGKAY


alagád sang pamatan-on, ang maayo nga tagtatap sang iya mga pagkabutang kag naghambal siá nga amó ang himùon niya nga manunublì; si Basilio nagyuhóm sing mapait sa paghunâ-honà nga diri sa pangabuhi ang magpasugót sa kaduyogan nagahatag pa sing maayo nga padyà sangsa magtuman sang katungdanan. Indi makapilá nga nakaisip siá nga pabayaan na lamang niya ang pagdako sang balatian kag idul-ong ang iya tag-ayop sa iya lulobngan sa isá ka alagyan nga punô sing kabulakan kag may nagayuhóm nga mga larawan, maayo sangsa palawigon ang iya kabuhi sa isá ka dalan nga punô sing kasakitan.

-Kabuang sa akon! -hambal niya sa madamò nga tión. — Ang timawa pakok gani nga nagabayad...

Apang naglungôlungò siá nga nagpanumdom kay Juli, sa malawig nga kaulihian nga iya gin-atubáng: nag-isip siá sa pagpangabuhi nga walâ sing dagtà ang iya ipalatugsiling. Ginpadayon niya ang ginpat-od niya nga pagbulóng, kag nagban tay. Ginpadayon niya ang iya pagbulong kag pagtatap sa masakiton.

Wala'y sapayán sang tanán, ang masakitón sa adlaw-adlaw, sa diutay lamang nga kapahuwayan, tapát nga naglain. Si Basilio nga naghingyò sa pagbuhin sing amát-amát sang dosis ukón mahimò indì siá pagpabay-an sa pagtabakô sing kapin sa naanaran, nasapwan niya siá, sang iya pagbalik halín sa ospital ukón sa liwan nga iya ginduaw, nga natulogán sa kapin nga paginúm sang apyan, nga naglaway kag nagpalangluspad katulad sang isá ka bangkay. Ang pamatan-on indì makasaysay kon diín maghalín ang apyan; ang nagkaladto lamang sa balay amó sanday Simoun kag P. Irene, ang nahauná nagkadto sing talagsa, kag ang ikaduhá walâ pagpahuway sa pagpanugyan kay Basilio nga hugton niya kag indì magkaluoy sa pagpatuman kag indi niya pagsapakón ang pagpakitluoy sang masakitón, kay ang kinahanglan amó ang pagpaayo sa iya.

-Tumana ang imo katungdanan, pamatan-on, - hambal niya sa iya, tumana ang imo katungdanan.

Kag naghimò siá sa iya sing malip-ot nga laygay sa amó nga bagay, sa daku nga kabubut-on kag balatyagon nga bumatyag si Basilio sang ginpanghambal sang iya manoglaygay. Si P. Irene nagtug-an pa gid sa iya nga hatagan siá sing maayo