Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/28

This page has been validated.
10
PILIBUSTERISMO


pagdumala sang punòan nga gingamitan sing tagsaon; kag sang ulihe, bumalik sa ila mga banwa ang nagkalabilín nga mga buhi, ukón nagkaladulà man silá sa mga balás sa desyirto. Nag-alabót na man ang naghalalín sa ibán nga mga puód, kag sang ulihe ang nagikan pa gid sa ibán, nga nagsuloblì sang hilikutón sa sulod sang mga tinuig: ang hilikutón natapos kag karón inâ ginadayaw naton; manglugayaw kitá, makadto kitá sa Egipto kag sa Roma, magadayaw kitá sa mga Faraón, sa panima.áy ni Antonina... Ayaw ka magpabuang; ang mga patay, mabilin nga mga patay kag kusganán lamang ang ginakilala nga matarong sang kaulihian.

— Apang, Gg. Simoun, ang amó man nga mga kalalangan saráng makatuga sing mga kagamó,—hambal ni Dn. Custodio, nga nag aliwasá sa lakát sang sugilanon.

—Mga kagamó, ha ha! Nagribók balá ang banwang' chipsyo sing makaisá lamang, nagribók balá ang mga binilanggò nga hudiyo batok sa matinuohon nga Tito? Tawo ka, naghunâhonà ako nga labí ka nakasayod sang maragtas!

Nahayagán nga si Simoun nagpakunokuno lamang nga maalam ukón walâ maghatag sing katahâ! Ang maghambal sa nawong ni Dn. Custodio nga walâ siá makasayod sang maragtas, tuman na nga makapatáy sang maskin anó niya nga pagpaumod! Kag amó ang nahanabò, si Dn. Custodio nalipát kag nagsabát:

— Ang matuod nga walâ ka sa tungâ sang mga chipsyo kag mga hudiyo!

—Kag ini nga pungsod nagribók na sing makapilá, — sugpon sang dominiko nga may katahap. Sadtong mga panahón nga ginpilit silá sa pagpanghakot sang dalagkò nga mga kahoy sa pagpahimò sang mga sakayán, kon indi lamang tungod sa mga parì...

— Yadto nga mga panahón malayo na, —sabát ni Simoun nga nagkadlaw pa gid sing mamalá nga amó ang iya ugalì.— Iní nga mga pulô indi na magribók wala'y sapayán sang kapin nga hilikutón kag mga pamuhís sa ila. Walâ mo balá pagipabugál sa akon, P. Salví, —sugpon niya nga ginpatuhoy sa maniwang nga pransiskano, —ang baláy kag ang ospital sa Los Baños diín karón makità ang Iya Ekselensya?