264
Si Basilio walâ makapugóng sa paghagyò, kag nagpat-od nga indi na siá maluyag nga pabanhawón pa ang ila ginhambalán ginpadayon niya ang pagmitlang subong sang walâ siá sing may nabatián:
-Ang labi nga nagpaluya sa iya amó ang iya mga kakugmat, ang iya mga kahadlok...
- Subong sang pangulohán! tugdà liwát ni Simoun.
-Sang pilá ka gab-i nga nagligad nagbugtaw siá nga walâ sing sugâ kag nagtuo siá nga nabulag siá; nagsagad siá sing gahod, nanaghuyon kag nagsagad pasipala sa akon, nga nagsilíng nga kinuhàan ko siá sing mga matá... Sang magsulód akó nga nagdalá sing isá ka sugâ abi niya ako si P. Irene kag tinawag niya akó nga iya Manlulowas...
-Subong sang pangulohán, amó gid!
-Kagab-i, padayon ni Basilio nga nagpakabungól, nagbangon siá nga ginpangayò niya ang iya manók, ang iya manók nga napatay sang tatlo na ka tuig nga nagligad, kag dinal-an ko sia sing isá ka mungâ, kag binutà niya akó sing mga pasalamat kag tinug-anán niya akó sing madamò nga mga linibo....
Sa amó nga tión ang isá ka taknàan naghatag sing taknà nga ikanapulò kag tungâ.
Si Simoun nagpalangurog kag pinut-an niya ang paghambal sang pamatan-on sa isá ka hagyù.
-Basilio,- siling niya sa mahinay nga tingog, -pamatii akó sing maayo, kay ang mga tinión malahalon. Nakità ko nga walâ nimo pagbuksi ang mga libro nga pinadala ko sa imo; walâ ka pagsapák sang imo banwa...
Ang pamatan-on buót mamatok.
-Walâ sing pulós! padayon ni Simoun nga may kamalá. - Sa sulód sang isá ka taknà masugod na ang ribók, sa isá nakon ka patimaan, kag bwás walâ na sing mga klase, wali na sing Unibersidad, kundi mga inaway kag kinamatyanay na lamang. Nahandà ko na ang tanán kag ang akon kadalag-an masaligan. Kon kami magdaóg, ang tanán yadto'ng makasaráng sa pagbulig sa amon apang walâ magbulig, pagabilangon nga mga kaaway. Basilio, nagkarí akó sa paghingyù sa imo sang imo kamatayon ukón sang imo palaabuton!
