Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/288

This page has been proofread.


BANHIN XXXIV
MGA DAMGO
Gugma, anó ka nga pagkabituon?

SANG madason nga adlaw, isá ka hwebes, mga tinaknà sang wala pa magtunod ang adlaw, naglakát si Isagani sa matahúm nga alagyan sang María Cristina pakadto sa Malecon, sa pagkadto sa kilitàan nga duóg nga sa amó nga aga ginkasugtanan nila ni Paulita. Ang pamatan-on walâ magpangduha doha nga ang hambalán nila amó ang ginpagwâ sang gab-i nga nagligad, kag sanglit nagpat-od siá sa pagpangayò sa iya sing mga kasaysayan kag nasayran niya kon daw anó ka bugalón kag matinaastaason sa iya sadto, ginkahangaw-an niya ang ila pagbugtòay sing kaangtanan. Sa atubang sini nga hitabô gindalá niya ang duhá lamang ka sulát ni Paulita, duhá ka magag- ming nga panid sang papel, diín may halos nga pilá ka dalán nga nasulát sing padali, nga may mga pinanasan kag kinaandan nga mga tinagâ, mga butang nga walâ makapugóng sang pa matan-on nga may paghigugma sa pagtipig sa balatyagon nga may labí nga paghigugma nga daw linagdàán ni Safo ukon ni Polimnia.

Iní nga kabubut-on sa paghalad sang gugma tungód sa kadungganan, ang balatyagon sa pagbatás sa pagtuman sang katungdanan, walâ makapugóng sang tuman nga kasulub-on nga dumangat kay Isagani kag nakapahanumdom sa iya sadto'ng matahúm nga mga adlaw kag sang labing' maanyag nga mga kagab-ihon diín naghutikanay silá sang matam-is nga mga butáng sa mga gihâ sang mga rehas nga may mga bulak sa silong sang balay, mga butáng nga sa pamatan-on may pagka-ligdong kag kapuslanan nga bagay talupangdon sang labing' mataas nga paghangóp sang tawo. Ginpanumdom ni Isagani ang ila mga pagdayán sa mga kagab-ihon nga masanag ang bulan, sa perya,

sa mga kaagahon sang Disyembre sa pagkatapos sang misa sa

— 270 ——