Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/29

This page has been validated.


11
SA IBABAW SANG KUBYERTA


Si P. Salví humolag sang iya ulo kag tumulok nga may katingala sa ginpamangkot.

—Wala ka balá magsilíng sa akon nga ang duhá nga inâ ka baláy ginpatindog nga ginpilit ang mga pumoluyò sa pagtrabaho sa idalum sang tagsaon sang isá ka tinawo sang simbahan? Ayhan ang Taytay sang Pagkabuhaha ginpatindog man sa amó nga paagi! Kag maghambal kamó, nagribók ang amó nga mga pumoluyò?

— Ang matuod . . . nga nagribók silá sadto, - hambal sang dominiko, kag ab actu ad posse valet illatio!

—Walâ, walâ, walâ,— padayon ni Simoun nga buót manaog sa kamarote nga maagi sa eskotilya.10 — Ang nahambal ko, amó na. Kag ikaw, P. Sibyla, indi ka maghambal sang linatín ukón sang binuang. Tungod sa anó nga yari kamó nga mga prayle kon ang banwa saráng man lamang makaribók?11

Kag walâ magsapák sang mga pamatok kag mga sabát, si Simoun nanaog sa diutay nga hagdanan pakadto sa ubós, nga ginsulitsolit niya nga may pagyubit: Sapák! Sapák!

Si P. Sibyla nangluspad: amó pa lang sa iya, nga Bise Rektor sang Unibersidad, ginhambal nga siá nagbinuang; si Dn. Custodio nanglunhaw: sa maskin diín nga sinapol nga natambungan niya walâ siá makasugatâ sing amó nga kasumpong. Tama na man inâ.

—Isá ka mailúm nga amerikanhon!— ngurob niya.

—Isá ka indyo nga inglés!— Tugdà man iya ni Ben Zayb sing mahinay.

—Amerikanhon, ginasugid ko sa imo; kon mahibal-an ko?

—sabát ni Dn. Custodio nga malain ang buót.— Ang Iya Taslangdon nagsugid sinâ sa akon; isá siá ka manog-alahás nga nakilala niya sa Habana kag sunô sa akon paghangóp ginpati- gayunan niya siá sang iya kapalaran nga pinahulám siá sing

______________________

10 Escotilla—Ang giha sa kubyerta sang bapar nga may hagdanan panaog sa naubós man nga kubyerta.

10 Tungod sa ano nga yari kamo nga mga prayle... Ang dalayon nga ginaamba sang mga prayle: salamat sa amon, ini nga mga indyo nagapangabuhi nga masinulundon sa España. Ang ribák sang 1896 saráng magamit sa pagpakilala nga ang mga prayle, malayo nga makapasalig sang pagkamasinulundan, amó gid gani ang nangin-kabangdanan nga ang mga pilipinhon nagribók batok sa paggahúm sang mga katsila. Kutob sang 1898, ang kadamuó sang mga pilipinhon nga kinilala nagpalahayag sa ila mga sinulatán nga ang ribók wala mahimo batok sa España kundi batok sa mga prayle, nga ang ila mga kalakasan indi na gid nga mas-a maantos.