Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/295

This page has been proofread.
261
MGA DAMGO


ang mga tinaga nga nagbaga, nga puno sang kakunyag nga daw naghambal sia sa gugma sang iya gugma, kag wala sia makapugong sa pagsiling sing may kakunyag:

— O! sa akon pag-isahanon sa kabukiran nagbatyag ako nga hilway, hilway katulad sang hangin, katulad sang kasanag nga nagabanaag nga wala’y nagadumili sa taliwala! Isa ka libo nga siudad, isa ka libo nga palasyo ihatag ko sa baylo sang isa ka suok sang Filipinas, diin malayo sa katawohan nagabatyag ako sang matuodtuod nga kaluwasan. Didto nga katampad ko ang kinaugali, sa atubangan sang katanhagaan kag sang langit nga wala’y katubtoban sa kagulangan kag sa kalalawran, nagaisip ako, nagahambal kag nagapangabudlay katu­ lad sang isa ka tawo nga wala nagakilala sang mga malupigon!

Si Paulita, sa atubangan sang amo ka daku nga kakunyag nahanungod sa banwang’ tinuboan, kakunyag nga wala niya mahangpi, sia nga naanad sa pagpamati sang malain nga mga butang nga ginhambal sa iya pungsod kag sia nagbuylog man gam kon kis-a sa ila mga ginhambal, nagpakita sing mga kahisa kag dalayon nga nagbatyag sing malain nga buot.

Apang pinahipos sia gilayon ni Isagani.

— Huo, —siting niya, —ginhigugma ko sia labi sa tanan nga butang sang wala ko pa ikaw makilala! Naluyag ako magpanglighot sa mga masiot nga talunan, maghigda sa landong sang mga kahoy, magpungkb sa ibabaw sang isa ka bato sa paglantaw sang kalaparon sang Pacifico, nga nagpahanulhanol sa akon atubangan sang iya tagumnon nga mga balod, nga nagdala sa akon sang tingog sang mga ambahanon nga nahangpan sa mga baybayon sang hilway nga America ... Sang wala ko pa ikaw makilala, yadto nga lawod sa akon amo ang akon kalibutan, ang akon kalingawan, ang akon gugma, ang akon mga damguhanon. Kon nagakatulog sing malinong kag ang adlaw magsilaw sa kahitaasan, ginkunyag ako sa pagtan-aw sa ubos, nga kalim-an ka abaghan (metros) ang kadalum sa akon mga tiilan, nga ginapangita ko ang dalagkb nga mga sapat sa kadam-an sang mga bato nga daw mga bulak nga nagsihag sa masinaw kag tagumnon nga tubig, ang dalagkb nga mga man-og nga, suno sa ginasugid sang mga umanhon nagabiliya sa mga kagulangan sa pagpangabuhi sa lawod sa pagpadako