Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/299

This page has been proofread.


5
MGA DAMGO
wayan kag sa mga pagbulot-an nga matarong kag matinimbang-timbangon katulad sa mauswagon nga Inglaterra...

Si Paulita nagyuhóm sa dagway nga may pagpangduha-doha kag naglungôlungò.

-Mga damgo, mga damgo! -guminhawa siá. --Nabatìán nakon nga ginahambal nga may madamò ka nga kaaway... Si tiyà Torina nagsiling nga ini nga pungsod mangin-dalayon nga ulipon.

-Kay ang imo tiyà isá ka buangít, nga indì siá mabuhì kon walâ sing mga ulipon, nga kon walâ silá sinâ, ginadamgo niya sila sa palaabuton, kag kon indì mahimò, ginabalay niya sa iya aninaw. Matuod nga kamí may mga kaaway, nga maabót ang inaway, apang kami magadaóg. Ang dinumaán nga paagi sarang makahimò sang mga ginub-an sang iya kastilyo sa mga panagáng nga wala'y banhay, agawon namon inâ nga maamba sang ambahanon sa kaluwasan, sa kasanag sang inyo mga matá, sa pamalakpak sang inyo malahalon nga mga kamót ibabaw sang tanán, ayaw ka pagbatyag sang kakugmat; ang paghimud-os mangín mahidaiton; tuman na nga idusô ninyo kami sa pagtuón, pabugtawón ninyo sa amon ang bilidhon, mataas nga mga panghunâhonà kag hatagan ninyo kamí sing kusóg sa pagpadayon, sa pagpanginmatay sa banwa, nga ang padyà amó ang inyo kalulô!

Pinunggan ni Paulita ang iya may likúm nga yuhóm kag daw nagpanumdom; nagtulok siá sa subâ, nga ginpulopipì niya sang abaniko ang iya pisngi.

- Kag kon wala kamó sing matigayon? pangkot niya nga labáy sa buót.

Ang pamangkot nakahalit kay Isagani; inunáy niya ang iya mga mata sa mga matá man sang iya hinigugma, inuyatan niya sing mahinay ang iya isá ka kamót kag magsabát:

- Pamatii, kon walâ kamí sing matigayon... kag nag-dulog siá nga nangduhadoha.

-Pamatii, Paulita, padayon niya, nakasayod ka kon daw anó ang paghigugma ko sa imo kag kon daw anó ang pagsimba ko sa imo; nakasayod ka nga nagaliwát akó kon mahil-ob akó sang imo panulok, kon makità ko dira ang isá ka silak sang gugma... wala'y sapayán kon wala kami sing