Nalantawan niya sa malayo ang iya abyan nga si Isagani nga, maluspi kag nakibáng. apang may kaambong sa pagka-pamatanon. naghambal sa pilá niya ka kaupod sa klase nga ginbaskog niya ang iya tingog nga wala siá magsapák kon mabatián siá sang tanán.
-Daw sa butíg, mga ginuo, daw sa butig nga sa isá ka hitabô nga dindi gid salapakon magbilinublag kitá katulad sang mga salimbabatáng kay gin-uyóg ang tawotawo nga pamahog! Makaisa pa lang balá nga ang mga tumoluon nagsululód sa bilanggóan sa kabangdanan sang kaluwasan? Diín na ang mga patáy, diín na ang ginpangluthang? Ngaa man nga magbilinublag kamó karón?
Apang sin-o balá ang buang nga nagsulat sang tagsubong nga mga pamaskin? pamangkot sang isá nga naakig.
- Anó ang pulós sinâ sa aton? sabát ni Isagani. Walâ gid kitá sing labot sa pagpangusisà sinâ; silá ang dapat magpa-ngusisà! Sa wala pa naton masayri kon anó ang mga nasulát, wala kita sing kinahanglan sa pagpamatok, walâ kitá sing kinahanglan sa pagpabugál sang aton pagpasakop sa mga tinión nga subong siní. Didto diín may katalagman, didto kitá makadto, kay didto ang kadungganan! Kon ang ginahambal sang mga pamaskin nagahisundò sa aton kadungganan kag aton mga balatyagon, kon sin-o ang nagsulat sang amó nga mga pamaskin, nakahimò sing maayo, dapat naton siá pasalamatan kag dapat naton ibuylog sa iya ang aton mga lagdà! Kon indi bagay sa aton, ang aton buhat kag ang aton ipalatugsiling magapamatok sa ila kaugalingon kag apinan kitá sa tanán nga panumbong...
Sang mabatián ni Basilio ang amó nga hambal, bisán nga naluyagan gid niya si Isagani, nagbalik siá kag naghalín. Makadto siá sa balay ni Makaraig sa paghambal sa iya nahanungód sang pautang.
Sa luyó sang baláy sang manggaranon nga tumoluon. namutikán Diya ang hinutikhotik kag tagù nga mga hinagyòay sa mga kasiling. Ang pamatan-on, nga walâ nakahibaló kon anó ang ila ginhimò, malinóng nga nagpadayon sang iya pag-
