Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/330

This page has been proofread.


312
PILIBUSTERISMO


sang bulawan kag matipigan sing maayo ang iya kabuhi. Huo, Padre; may yarà nga nagapilit sa ila, kag inâ amó man ang Pangulohán, kamuhanon man lamang ang nagauligà sing wala'y kaluoy sa mga indyo nga walâ mapatun-i kag ginadumilian ninyo sang ila mga kinamatarong, sa kabangdanan nga silá mga pakok...Kamó ang nagapahublas sa ila kag sa ulihe yagutàón ninyo sa ila kabuy-anan!

Si P. Fernandez walâ magsabát; nagpadayon sa pagdayan- dayan apang nagbalingasó sanglit ginkibáng kaayo.

—Nagsiling ka nga ang mga kaumhan walâ matalauma! — padayon ni Isagani sa liwan nga paningog, sang tapos makaligad ang malipot nga tinión. Indi kitá magsulód karón sa pag-usisà kon tungod sa anó, kay makadto kitá sa malayô; apang, ikaw, P. Fernandez, ikáw nga propesor, ikaw, nga tawo nga may kinaalam, luyag ka sang isá ka banwa sang mabakod nga mga butkon, sang mga mangungoma! Sa imo balá ang pag. ka-mangungoma amó ang kahimtangan nga himpit nga saráng madangatan sang tawo sa iya pagtin-ad? Ukón balá luyag nimo ang kinaalam sa imo lamang kaugalingon kag ang pagpangabudlay ihatag sa ibán?

—Indi, luyag ko ang kinaalam sa isá nga bagay sinâ, sa isá nga makahibaló magtipig,— sabát niya. —Kon ang mga tumoluon makahatag sing pamatuod nga makahibaló sinâ maghigugma; kon makità na nga ang mga pamatan-on nagapalati, mga pamatan-on nga makahibaló mag-apin sang ila kadungganan kag magpatahâ sinâ, hantì may kinaalam na, may mga propesor na nga maluluy-on! Kon may mga propesor nga naga- pakalakás tungód inâ kay may mga tumoluon man nga nagapasugót!

—Kon may mga propesor, may mga tumoluon man!

— Sugdi ninyo ang pagpanibag-o, kamó nga nagakinahanglan sang pagpanibag-o, kag kami masunod.

—Huo, —siling ni Isagani sa yuhóm nga mapaít, —sugdan namon kay sa amon natuon ang malisód! Nasayran nimo sing maayo kon anó ang mapaabót sa isá ka tumoluon kon nagatindog sa atubangan sang isá ka propesor; ikaw na gid bug-os nimo nga paghigugma sang matarong, sa tanán mo nga maayo nga balatyagon, bumatyag sing tuman nga kasariwaol