Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/335

This page has been proofread.


317
NAHADLOK


nga tag-iya sa paghatag sing mga hiphip ukón mga multa! Karón lamang nga ang padihot ginpahimpit kag, walâ na sing monopolyo5 ang tabako, nagdangóp na man silá karón sa mga hinangiban nga ginadumilian!

Apang si Simoun indì maluyag nga magpakigkità bisán kay sin-o kag ginpahambalán niya si insik Quiroga nga pabayan ang mga butang sa ila mga duóg nga nabamtangán, kag tungód siní iní kumadto na lang kay don Custodio sa pagpamangkot kon dapat balá ukón indi niya paglupitan sing mga hinangiban ang iya basar. apang walâ man siá pagbatuna ni don Custodio; sa amó nga tión nagtuón siá sang isá ka proyekto sa pagpangapin kon halimbawà nga makibón siá. Nadumdomán niya si Ben Zayb sa pagpangayò sa iya sing mga balità, labí na gid, sang makità niya siá nga nalupitan maayo sing mga hinangiban kag naggamit sing duhá ka rebolber nga nadaskan sing mga bala katulad sang mga inogpit-al sa mga papel, si Quiroga nagpaalam gilayón kag sumulód sa iya balay, nga naghigdà sa balibad nga malain ang iya pamatyag.

Sang ikap at ang taknà sa hapon walâ na paghambalá ang aháw nga mga pagpamaskin. Ginhutikhotik ang mga paghinangpanay sang mga tumoluon sa mga tulisán sa San Mateo; ginalauman nga sa isa ka pansiterya nagsulompà silá sa pagsalakay sa siudad; ginsugid ang mga barkong' alemán, sa gwâ sang bahiya, sa pagsakdag sang hublag; ang isá ka gubán sang mga pamatan-on nga, sa balibad sang panumbong kag kinatsilâ kag nagkaladto sa Malakanyang sa pagpaidalum sa mga sugò sang Heneral, kag ginbilanggò silá sang masapwan nga silá may mga hinangiban. Ang Makaakò naglwás sa Iya Taslangdon nga napunggan siá sa pagbaton sa amó nga alangón nga mga kriminal, kay sa amó nga tión nagpakighinun-anon siá sa mga Probinsyal, sa Bise Rektor kag kay P. Irene, nga gintugyanán ni P. Salví. Madamò ang kamatuoran sa siní nga mga sinugidsogid kon patihon naton si P. Irene nga sang hapon. nagduaw kay Kapitán Tiago. Sunô sa iya, may pilá ka tawo nga nanugyanon sa I. T. nga himuslan ang kahigayunan sa pagpahadlok kag hatagan sing maayo nga tulon-an tubtob sa katubtoban ang mga pamatan-on nga mabinatukon.


5 Monopolio Ang paghatag kahigayunan sa isa lamang ka tawo ukón kumboyahan sa pagbaligya sang isá ka butáng,