Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/34

This page has been validated.
16
PILIBUSTERISMO


nagpangolintas sang isá ka tuhóg nga sampaga, nga ila siá ginhutikán sing mga tinagâ nga makapakadlaw sa iya ukón makapatabon sa iya sang iya guyá sing naduagán nga abaniko.

Ang duhá, wala'y sapayán sa baylo nga magpabangá sa amó nga mga labáylabáy nga sulosugilanon, nagpakigbais sa pruwa, sa isa ka tawo nga gulang na, apang sa gihapon may bugál kag tadlong sing tindog. Ang duhá dapat nga nakilala sing maayo kag ginatahod kon hukman sa mga kinatuhay nga ginpakita nila sa ibán. Sa pagkatutùo, ang gulang na, nga nagpanapót sing lunsay itúm amó ang nagtuón sa pagkamanog. bulong nga si Basilio, nga nakilala sa iya maayo kag makatilingala nga mga pagpamulóng. Ang isá, nga labing' dakû kag labi nga mapag-on wala'y sapayán nga siá ang labing' pamatan-on, amó si Isagani, ang isá sang mga mamalaybay, akón manogpasantùsantò nga naggwâ sang amó nga tuig sa Ateneo, nga may ugali sang tumandok, sa iya kinaandan talagsa nga naghambal, kag tuman kahipos. Ang tawo nga nagpakighambal sa ila amó ang manggaranon nga si Kpn² Basilio nga naghalín sa pagpamalaklon sa Manila.

— Si Kapitan Tiago³ amó man gihapon, huo ginuo,— sabát sang bumoluthò nga naglungôlungò. —Walâ nagapabulóng... Sa tudlo sang isá ka tawo pinakadto akó sa San Diego sa balibad nga duawon ang baláy apang sa tuyò nga pabay-an siá magyupyop sing apyan nga may bug-os nga kahilwayan.

Ang bumoluthò sa pagsambit sang isá ka tawo, hangpon nga amó si P. Irene, dakû nga abyan kag daku nga manogtudlò ni Kpn. Tiago sa iya hingapusán nga mga inadlaw.

— Ang apyan amó ang isá sang mga piste sa karón nga mga panahón, hambal sang Kapitán sa isá ka pagtamay kag kaakig nga katulad sang isá ka senador nga romanhon. —Ang mga tawo sadto nakakilala sinâ, apang walâ silá magpatamâ. Samtang nagadugay ang kaluyag sa pagtuón sang mga butáng nga pinasahî, (talupangdan ninyo sing maayo, mga pamatan-on) ang apyan ginagamit lang nga bulóng, kag kon indì, isugid ninyo sa akon kon sanday sin-o ang nagatabakô

____________________

2 Kapitán— Ang gobernadorsilyo ukón alkalde. Ang bumiya sa sini nga palangakoan ginatawag nga Kapitán nga nagligad. Apang sa tión sang pagpangako, ginatawag siá nga Kapitán lamang. Gani nga nagasiling kitá nga "Kapitán Basilio" kag ibán pa.

3 Tiago - Ang palip-ot sang "Santiago".