Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/342

This page has been proofread.


324
PILIBUSTERISMO


Ang mabaskog nga ubo nga gumahom sa platero nagpugong nga mabatian niya ang sugpon sang ginhambal. Dapat nga may ginhambal si Chichoy nga makakulogmat nga mga tinaga kay naghagyb sia nga daw mamatay sang iya talayhop kag ang iya nawong daw iya sang Hapon nga masulub-on.

— Siling ninyo nga nagapamulomasakit kay may kahadlok sia sa paggwa. Sanglit nakita sia...

Ang manunudlb ginsumpong naman sing mabaskog nga ubo kag nag-untat sa iya pagsiling sa tanan nga magpalauli.

— Wala’y sapayan magpangaman, magpangaman, — siling sang manoghimb-palalukpon. Kon luyag nila kita piliton sa pagpamatay ukon sa pagpanginmatay...

Isa naman ka ubo ang nagsumpong sa kailo nga manunudlo kag ang mga mamumugon nagpauli na sa ila mga balay, nga gindala nUa ang ila mga martilyo, mga surutso kag iban pa nga mga galamiton nga inog-utod nga naghalanda sa pagbaligya sing mahal sang ila mga kabuhi. Si Placido kag ang manoghimo—palalukpon naghalalin man.

— Mag-andam, mag-andam! —panugyan sang manunudlo sa tingog nga naganguyngoy. — Ikaw nalang ang maahibalo sa akon kabuhi kag sa akon mga ilo! —pakitluoy sang mapinatihon sa ringog nga labi pa gid nga nagngungoy. Ang kailo nakita na nga daw natuhoktuhok sang mga bala kag ginlubong.

Sang amo nga gab-i ang mga gwardya sa mga ganhaan sang siudad ginpang-Uisan sang mga artilyero nga taga-peninsula, kag sang madason nga adlaw, sa nahauna nga mga silak sang adlaw, si Ben Zayb, nga nangahas sa pagdayan sa kaagahon sa pagtan-aw sang kahimtangan sang mga muralya, nakita niya sa banglid, malapit sa Luneta, ang bangkay sang isa ka pamatan-on nga indya, nga halos hubo kag binayban. Kinugmat si Ben Zayb kag sang tapos niya matandog sang iya baston, kag makatulok patuhoy sa mga ganhaan, nagpadayon sia sang iya paglakat, nga nanghunahona sa pagpatok nahanungod sa hitabo sing diutay nga sugilanon nga masubo. Apang, wala sing maskin ano nga balita nga gumwa sa mga pamantalaan nahanungod sa napatay sa nagsulunod nga mga adlaw, nga