Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/372

This page has been proofread.


354
PILIBUSTERISMO


sin, makapakigkumboya sa isá ka Simoun kag mapakasál sang iya anák sa isá ka manggaranon nga dalagang' manunoblì, masiling ka nga inâ mga butang nga nagaalawas nga walâ ang tanán nga tawo nga dugganon!

— Kon nakasayod lamang kamó kon diín kinuhà ni Gg. Pelaez inâ nga manggad nga nagaalawas! — Kag sa paningog nagpakilala ang taghambal nga sa iya man kaugalingon.

Kag pasaligon ko man kamó nga may pandot kag daku, —sugpon niya sing tagù.

Matuod yadto, sa pagkatutuo, si Paulita mapakasál kay Juanito Pelaez. Ang iya mga paghigugma kay Isagani tanán nagkapalà katulad sang tanan nga nahauná nga mga paghigugma, nga pinasandig sa binalaybay, sa balatyagon. Ang mga nagkahanabò sa pamaskin kag ang pagbilanggò sa iya nagkakas kay Isagani sang tanan niya nga ugali nga kalailàan. Siá nga nagisip sa pagpangità sing katalagman, naghandum sa pagpakigbuylog sa kapalaran sang iya mga kaupdanan, nagsungkà, samtang ang tanan nagpalanagô kag nagpanghimutíg sang tanan nga paghilabót? Isa yadto ka kinihute, isá ka binuang, nga wala sing may isip nga tawo sa Manila nga saráng sinâ makapatawad kag may dakú nga katarungan si Juanito sa pagbutáng sa iya sa kaladlawan nga nagpakilala sa iya sa tión nga nagkadto siá sa Pangulohán Sibil. Mahanabò gid lang nga ang nasidlakon nga Paulita indi na makahigugma sa isá ka pamatan-on nga ulitawo nga may tuman nga sayop sa paghangóp sang katilingban kag ginpakalaot sang tanán. Siá nagsugod sa pagpanumdom. Si Juanito maabtik sing ulo, makasaráng, malipayon, may kasutilán, anák sang isá ka manggaranon nga manogpatikang sa Manila kag mestisong' katsilà sa pinahitad nga sugid, kag kon patihon si D. Timoteo, katsilà nga tunay sing dugô; sa baylo si Isagani isá ka indyo nga tagá-puód nga nagdamgò sang iya kabukiran nga punô sing mga alimatok, nagikan sa isá ka panimaláy nga kalamálamahán, nga may isá ka tiyù nga parì nga ayhan kaaway sang mga dayáw kag sang mga saut, nga sa siní siá maluyagón kaayo. Hanti isá ka magayón nga aga tumopâ siá sa sinugidsogid nga daků siá nga buang sa pagpasulabi sa iya sa iya kaindis kag kutob sadto namutikán ang