Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/395

This page has been validated.


377
ANG BADU


niya ang nobyo kag ang nobya, nga ginsunód sang mga kaubay nga lanubò nga mga babae nga walâ sing mga buót kag talunghayag, kag naghunâhonà nga dirâ makità nila ang ila makalilisang nga kamatayon, nagkasubô siá kag binatyag niya nga amát napatay ang iya dumót.

Naghandum siá sa paglwás sang madamò nga wala'y salâ, naghunâhonà siá sa pagsulát kag magsugid sa hustisya; apang ang isa ka kotse nag-abót kag nanaog sanday P. Salví kag P. Irene, nga ang duhá malipayon kaayo, kag katulad sang naglabáy nga panganod. nadulà ang iya maayo nga mga tinutuyò.

—Anó ang pulós sa akon? —hambal niya.— Dapat bayaran ang mga matarong sang mga may salâ!

Kag sang ulihe sinugponán niya sa pagpatawhay sang iya. mga pangduhadoha:

—Indì akó manunogíd, indi akó dapat maglapas sa pagsalig nga ginhatag sa akon. May utang ako sa iya kapin sangsa tanán sa ila; siá ang nagkutkot sang lulobngan sang akon ilóy; inâ silá nagpatay sa iya! Anó ang labot nakon sa ila? Ginhimò ko ang tanán agúd magmaayo akó, magmapuslanon: ginhimulatan ko ang paglimot kag pagpasaylo; gin antos ko ang tanan nga pagpabatás kag lamang pinangayò ko nga bayaan nila ako nga magpuyo sing mahidaiton! Walâ akó magpanggamó sa ibán... Anó ang ila ginhimò sa akon? Dapat maglulopád ang mga bahin sang ila mga lawas sa hangin! Tuman na ang amon pagbatás!

Sang ulihe nakità niya nga nanaog si Simoun nga nagdalá sa iya mga butkon sang makalilisang nga lámpara, nakita niya siá nga naglaktod sa atangan sing mahinay, nga nagpadungók sang iya ulo nga daw nagpadalum sang iya hunâhonà. Binatyag ni Basilio nga ang iya tagipusùon nagpitík sing mahinay, nga ang iya mga tiíl kag mga kamót nagpalamugnaw kag ang maitúm nga landong sang manog-alahás nag-amát daku sing makahalawhaw nga ginlibutan sing mga dabdab sang kalayo. Didto nagdulog si Simoun sa ugsarán sang hagdanan kag daw nagpangduhadoha: si Basilio walâ magginhawa; ang pag-antulò nagligad sing makadali, binatak ni Simoun ang iya ulo kag hugot ang kabubut-on nga sumakà sa hagdanan kag nadulà!

Hanti ginpaabót sang tumuluon nga ang baláy malupók isá ukón duhá ka tión kag ang mga dingding, mga lámpara, mga pinangdapit, atóp, mga bintanà, orkesta, magalulopád sa