Sibil, nga, pilit magdakóp sang mga tulisán, sa makadamò ang
nahauná nga ila makità ila gindakóp kag ila ginpaagyan sing
mga pagsakit nga indi maasoy. Sa iya kapigaw, ang pangulohán nagpasundayag sang iya kusóg sa mga tawo nga ginhunâhonàan nila nga malain, agúd nga, sa lakás nga kapintas,
ang mga banwa indi makamutík sang ila kahuyang, sang katalaw nila sa paghatag sang amó nga mga mandù.
Isá ka balagubay sining wala'y palad nga mga ginhunâhonàan, anum ukón pitó, binaklid sa mga siko kag pinusasan katulad sang isá ka bugkos nga karne sang tawo, sang isá ka udto naglakát sa dalan nga nagpangalihid sa bukid; nga gindul-ong sang napulò ukón napulò kag duhá ka gwardya, nga may mga pusíl. Nagtagîti ang tumalagsahon nga init. Ang mga bayoneta nagkililán sa adlaw, ang mga kanyon sang mga pusíl nagsingkal, kag ang mga dahon sang kahoy, nga ginbutang sa mga kapasete1 halos makasagáng sang kasingkal sang makamamatay nga adlaw sa Mayo.
Indì makagamit sang ila mga butkon kag naapiit sa isá kag isá sa pagkinot sang lubid, ang mga binilanggò naglalakát nga halos ang tanan walâ sing kalù kag walâ sing hapin ang ila mga tiil: ang maayo sa ila, may balighot nga panyù sa iya ulo. Nagkalipunglipong, makaluluoy, napunô sing yab-ok nga nahimo nga lunang ang ila mga balhas, binatyag nila nga natunaw ang ila mga utok, naglulotáw ang mga igpat sa taliwalà, kag mga mapulá sa hangin. Ang kalapyò kag pagdulà sang paglaum nalaragway sa ila mga nawóng, ang pagbakhò, ang kaakig, nga daw indì masaysay, panulok sang tagumatayon nga nagpanghimalaot, sang tawo nga nagsikway sang kabuhì, sang iya kaugalingon, kag nagpasipala sa Dios... Ang labing' mabinatukon nagdukô sang ila mga ulo, ginpaghid nila ang ila mga guyá nga bulingón sa mahigko nga mga likód sang nauna sa ila sa pagpahid sang balhas nga naglipón sa ila mga mata; madamò ang nagkiángkiáng. Kon may isá, sa iya paglup-og, makasablag sa paglakát, mabatián ang pasipala kag ang isá ka soldado mapalapit nga may dalá nga sangá, nga binali sa punò sang kahoy, kag piliton siá sa pagtindog nga hanuton siá sa walá kag tuó. Hantì lalasón nila ang lubid nga ganuyon ang napuklid nga maligid sa yab-ok kag maugayong nga mangayò na lang nga patyon: sa katingalahan matigayon niya ang pag-
____________
1 Capacete- Kalu sang gwardya sibil,
