Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/423

This page has been validated.


405
PILIBUSTERISMO


Si P. Plorentino indi makahawid sa iya: walâ siá pag- pamatii sa pagpatalupangod nga ang tinagâ nga cojera (piáng) ang buót singganón cojerá (dakpon); nga ang katsilà nga nanagò indì si don Tiburcio kundi ang manog-alahás alahás nga si Simoun, nga sang duhá ka adlaw nga nagligad nag-abót, nga pilasón kag sanglit nalagyo. nangabáy nga padayunon. Si don Tiburcio indi magpati; ang cojera amó ang iya cojera (pagkapiáng), nga talandàan sa iya lawas; mga pasuhot ni Victorina nga buót siá dakpon sa tanán oga paagi, buhî ukón patáy, sunô sa ginsulat ni Isagani gikan sa Manila. Kag ang kailó nga Ulises tumaliwan sa baláy sang parì sa pagpanagò sa isá ka payág sang manogkahoy.

Walâ gid maghupót sing bisán anó nga pangduhadoba si P. Florentino nga ang ginpangitâ nga katsilà amo si Simoun nga manog-alahás. Tagù nga nag-abót siá, nga siá man ang nagdala sang iya maleta, nga dugùón, masulub-on kag huyhoy kaayo ang balatyagon. Sa hilway kag mahigugmaon nga pag-kamaabiabihon nga pilipinhon, binaton siá sang parì nga walâ na siá pagpaasuya sang mga kabangdanan, kag sanglit ang mga nagkahanabò sa Manila wala pa makadangat sa iya mga dulonggan, walâ masaysayí sing maathag ang amó nga kahimtangan. Ang hanguphangop lamang nga nag-abót sa iya amó nga, sanglit nakataliwan na ang Heneral, ang abyan kag tagsakdag sang manog-alahás, ayhan ang mga kaaway siní, ang mga nabalitan, ang mga nagkalisód, naghulolag karón sa pagtimalós, kag ang Heneral nga nagbulós naghingabót sa iya sa pagpagwâ sang iya mga manggad nga iya natipon. Amó ang kabangdanan sang iya pagpalagyo! Apang ang iya mga pilás, diín maghalín? Buót siá ayhan maghikog? Nagikan ayhan inâ sa mga paghingabót sa iya? Nagikan lang ayhan sa iya kakulang sa paghalong, sunô sa pamalibad ni Simoun? Nabaton niya balá sa iya pagpalagyo sa kusóg nga naglagás sa iya?

Ini nga katapusan nga hanguphangop amó ang nagtambong sa iya nga daw mapatihan. Nagadugang sa pagpabakod sinâ ang telegrama nga bag-o lang mabaton kag ang hugót nga kabubut-on nga ginpakità ni Simoun sa kabangdanan nga walâ siá mabulóng sang médiko sa ulo-siudad. Ginbaton sang manog-alahás ang mga pagtatap ni don Tiburcio apang may maathag pa nga pagpangduhadoha. Tungód sini, namangkot si P. Florentino, anó ang iya himùon kon ang Gwardya Sibil