Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/45

This page has been validated.
27
MGA SINUGIDSOGID


mga baroto nga sadto makagsumpong pa sa suldg kag sa mga tawo. Sang ulihe pa gid, sa aton mga panahon, wala’y sapayan sang tawo nga naghilabot dira, ginsambit ang ini kag ina nga maragtas nahanungod sang mga baroto nga tinugdang, kag ako kon sa akon paglibot dira wala ko ginagamita ang akon anum ka ighalangop, makabunggo man ako sa iya mga kilid. May isa man ka sugid nahanungod sang gikab ni donya Jeronima, nga si P. Florentino sarang sa imo makasugid...

— ¡Ang tanan nakasayod sina!— hambal ni P. Sibyla nga nangyam-id.

Apang bisan si Simoun, bisan si Ben Zayb, bisan si P. Irene, bisan si P. Camorra wala sina makasayod, kag nagapalangayo sila nga isugid ang pila tungod lamang sa lahog kag ang iban tungod nga may tutuo nga luyag sa paghisayod. Ang klerigo, sa amo man nga paningog nga may lahog suno sa ginpangayo sang pila sa ila, katulad sang isa ka yaya nga nagsugid sang isa ka sugilanon sa kabataan, nagsiling:

— Hanti may isa ka bumoluthb nga nakatug-an nga mapakasal sa isa ka pamatan-on nga babae sa iya pungsod, kag sa iya daw wala na sia liwat makadumdom. Ang dalaga, nga mainunungon, naghulat sa iya sing tinuig kag tinuig; nag-agi ang iya pagkabataon, nahimo sia nga laon kag isa ka adlaw nakabati sia sang balita nga ang iya anay kahagugma nahimo nga arsobispo sa Manila. Nagpanapot sia sa pagka-lalaki, nagkadto sa Talatapan kag nagpakigkita sa Iya Labing’ Halangdon nga nagsukot sang iya panug-an. Ang iya ginpa­ngayo indi mahimo, kag ang arsobispo sang ulihe nagpahimo tuhoy sa iya sing isa ka gikab nga nakitll na ninyo, nga natakpan kag napunihan sa iya ganhaan sing kumbong nga mga balagon. Didto nangabuhi sia kag napatay kag didto man ginlubong, kag ginasugid nga si Da. Jeronima tuman katambok nga sa pagsulod dapat sia magtakilid. Ang iya kabantugan sa pagka-engkantada naghalin sa iya batasan sa pagpilak sa suba sang bahilya nga pilak nga iya gingamit sa iya mga buganll nga badii nga gintambungan sang madamo nga tawo: ang puna ginhumlad sa tubig kag dira niya ginhugasan ang amo nga bahilya. Wala pa makaligad ang duha ka pulo ka tuig ang suba nag-ilig nga daw naghalok sa ganhaan sang