sa banwa! —hambal ni Kabesang’ Tales sa iya anak sa masunson nga mabatian sinf nga ginhambal ang mga kauswagan
ni Basilio.
Apang sang madason nga tuig wala mag-abot ang ginhandum kag sa baylo nagsaka na man ang balayran sa kumboyahan; si Kabesang’ Tales nagpalibog kag kinalot niya ang iya ulo. Gikan sa anglit nga lunang nahuho ang kan-on sa kulon nga salsalon!
Sang ang balayran magsaka sa duha ka gatos ka pesos, si Kabesang’ Tales wala na maumpawi sa pagkalot lamang sang iya ulo bisan sa pagpanaghoy: namatok kag nagkumod. Ang manogtatap nga prayle nagsiling sa iya sang ulihe nga kon indi sia sina makabayad, may iban nga nagapangakb sa pagpanginpulos sang amo nga kadutaan. Ang madamo nga naluyag, nagtalanyag.
Si Kabesang’ Tales naglaum nga ang prayle naglahog lamang, apang ang prayle naghambal nga maligdong kag naghagyo sa isa sang iya mga suloguon nga kuhaon na ang duta. Ang kailo nga tawo nangluspad, binatyag niya nga naghagong ang iya mga dulonggan, ang isa ka lambong nga mapula nagtunton sa atubangan sang iya mga mata kag dira nakita niya ang iya asawa kag ang iya anak nga babae, mga maluspi, nagpalanghuyos, naghimumugto, nga nagbalatian sa masunson nga mga hilanat. Kag sa ulihe nakita niya ang madamol nga talunan, nga nahimo nga palangumhan, nakita niya ang mga sapasapa sang balhas nga nag-ililig sa iya mga kalog, nakita niya didto ang iya kaugalingon, ang kailo nga si Tales, nga nag-arado sa udtong’ adlaw, nga nagkasamad ang iya mga tiil sa mga bato kag mga gamot, samtang ang amo nga alagad sang kura nakasaboy sa iya salakyan kag ina’ng magapanubli, nagsunod sa iya katulad sang isa ka ulipon sa likod sang iya agalon. A indi, isa ka libo nga indi! Nga malusod anay ang amo nga mga palangumhan sa kaidadalman sang duta kag malubong sila tanan. Sin-o ina nga dumolubng nga mag-angkon sang kinamatarong sa iya mga duta? Nakadala bala sia sang iya pag-abot sa sini nga pungsod sing isa ka hakop lamang nga yab-ok? Nakapatiko bala sia sang bisan isa lamang sang iya mga tudlo sa paggabot sang bisan isa lamang sang mga gamot nga didto nanalunton?
