Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/55

This page has been validated.


37
SI KABESANG' TALES


Naakig sa mga pamahog sang prayle nga nagpatindog sang iya kagamhanan sa atubangan sang ibán nga mga mangangagsa, si Kabesang Tales namatok, nagpangindì sa pagbayad sing bisán isá lamang ka sikapat kag sanglit padayon nga natunton sa iya atubangan ang lambong nga mapulá, nagsilíng siá nga ihatag lamang niya ang mga kaumhan sa nahauná nga makapatayón anay sing dugô sa amó nga dutà gikan sa iya mga ugát.

Si Lolo Selo, sang makità niya ang nawóng sang iya anák, wala na magpangahás sa paghambal sang iya buaya, apang nagtiláw sa pag-uloulo sa iya sa paghambal nahanungód sang mga kulon nga lunang kag nagpahanumdom sa iya nga sa mga kasabà ang nagadaóg walâ sing may mabilin nga bayù.

—Mapauli man kitá sa yab-ok, tatáy, kag nabun-ag man kitá nga wala sing bayù! —sabát niya.

Kag pat-od nga nangindi sa pagbayad bisán sa paghatag sing bisán isá ka palad sang iya dutà, kon indi makapamatuod ang mga prayle sang kinamatarong sang ila mga pagpangangkon sa pagpakità sing maskin anó nga dokumento. Kag sanglit ang mga prayle walâ sinâ, nagdayon ang kasabà, kag ginbaton ni Kabesang Tales nga nagtùo nga, kon indì ang tanán, ayhan may ibán man nga nagahigugma sang hustisya kag nagatahod sang mga pagbulot-an.

—Nagaalagád kag nakaalagád akó sa madamò nga tinuig sa hari nga naghatag akó sang akon kwarta kag mga kabudlay,— silíng niya sa mga nagpugóng sa iya.— Ginapangayo ko sa iya karón nga hatagan niya akó sing hustisya kag buhaton niya inâ sa akon.

Kag dinaldal sa isá ka kalaglagan diín nga sa kasabà ginhampang niya ang bug-os nga kapalaran sang iya mga anák, ginhinguyang niya ang iya mga sinuptan sa pagbayad sa mga mananabang, mga eskribano kag mga prokurador, waáy labot sang mga opisyal kag mga eskribyente nga naghimulós sang iya kapakok kag sang iya kahimtangan. Nagpakadto-pakarí siá sa ulo-banwa, nagpaligad sing mga inadlaw nga indì makakàon kag mga ginab-i nga indi makatulóg, kag ang iya mga ginpanugid amó lamang ang mga sinulát, mga pagpahayag, mga apelasyon sang iya kasabà, kbp. Hantì na-