Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/59

This page has been validated.


41
SI KABESANG' TALES


nga luhà: sa sulód sang duhá ka adlaw walâ maghalín sa iya baláy nga daw ginkahadlukán niya ang may pamasol nga panulok sang bug-os nga baryo; ginkahadlukán niya nga tawgon siá nga berdugo siá sang iya anák. Apang, sang ikatlo ka adlaw, nanaog siá nga nagdalá sang iya eskopeta.

Ginbutangbotangan siá nga may tuyò nga mamatay kag may isá nga sa maayo nga katuyoán nagpahuringhoring nga nabatián siá nga naghumót sa paglubóng sang manogtatap sa kalóg sang iya kaumhan; kag sang ulihe ang prayleng' manog. tatap bumatyag sing matuodtuod nga kahadlok. Tungód siní, nanaog ang isa ka mandù gikan sa Kapitan Heneral nga gindumilian ang tanan sa paggamit sang mga ilulothang kag nagpasugò nga panguhàon. Ginhatag ni Kabesang' Tales ang iya eskopeta, apang pinadayon niya ang iya pagbantay sa iya. kaumhan nga nagdalá sing isá ka malabà nga binangon.

—Ano ang mahimò nimo sinâ nga binangon kon ang mga tulisán may mga ilulothang? —siling sa iya ni Lolo Selo.

—Kinahanglan nga bantayán ko ang akon mga tanúm,— sabát niya.—Ang tagsa ka nahót sang tubó nga nagatindog dirâ isá man inâ ka tul-an sang akon asawa.

Kinuhà nila sa iya ang binangon tungód kunó kay tamà kalabà. Hanti kinuhà niya ang daan nga wasay sang iya amáy kag pinas-an niya nga pinadayon ang iya may kaaligutgot nga paglibutlibot.

Tagsa nga maghalín siá sa iya baláy, sanday Lolo Selo kag Juli nagpalangurog tungód sa iya kabuhi. Iní matindog sa iya halabulán, makadto sa bintanà, mangamuyò, mahimò sing mga panug-an sa mga santos, mangadî sang mga nobena. Ang tigulang kon kaisá indi na makahibaló magtapos sang pikít sang isá ka silhig kag naghambal nga mabalik sa kagulangan. Ang pangabuhi sa amó nga baláy wala na sing kahimoan.

Sa katapusan nahanabò ang ila ginhadlukán. Sanglit ang kadutaan malayô kaayo halín sa baryo, si Kabesang Tales, wala'y sapayán sang iya wasay, nahulog sa mga kamót sang mga tulisán nga may mga rebolber kag mga pusíl. Ang mga tulisán naghambal sa iya nga, sanglit may kwarta siá nga mahatag sa mga hukóm kag sa mga mananabang, dapat nga