Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/61

This page has been validated.


43
SI KABESANG' TALES


te kag mga esmeralda nga gindulot sa iya ni Basilio. Ang amó nga relikaryo may iya nga maragtas: ginhatag inâ sang isá ka mongha, ang anak ni Kpn. Tiago, sa isá ka aruón; si Basilio, nga nagbulig sa iya sang iya pagmasakit, binaton niya bilang isá ka dulot. Indì iní mabaligyà ni Juli nga indi anay makapahibaló kay Basilio.

Hanti naglibot silá sa pagpamaligyà sang mga husáy, mga aritos kag ang rosaryo ni Juli sa isá ka babáe nga labí ka manggaranon, kag nadugangan ang ila kwarta sing kalim-an ka pesos; may kulang pa gihapon nga duhá ka gatós kag kalim-an. Iprenda nila ang relikaryo, apang linungôlungò ni Juli ang iya ulo. Ang isá ka kasíling naghingyò nga ipatabà ang balay kag ginpakamaayo ni Lolo Selo ang kaisipan nga bumatyag sing kalipay sa pagbalik sa kagulangan sa pagpamulód na man sing mga kahoy subong sang una nga mga panahón, apang si Utod Balî nagsilíng nga inâ indì mahimò tungód nga ang tag-iya walâ nagatambong.

— Ang asawa sang hukóm nagbaligyà anay sa akon sang iya tapis sing pesos, kag ang bana nagsilíng nga ang amó nga pagbaligyà wala sing pulós tungód nga walâ sang iya pahanugot. Abá! Kinuhà niya sa akon ang tapis kag ang iya asawa tubtob karon walâ makauli sang akon pesos, ganì nga walâ ko siá pagbayari sa pangginggi, kon magdaóg siá, abá! Sa amó nga paagi masukót ko ang napulò kag duhá ka sikapat, kag sa iya lamang mahampang akó. Indì akó makabatás nga indi akó pagbayaran sang nautang sa akon, abá!

Ang isá ka kasíling buót kuntani mamangkot kay Hermana Bali, kon tungod sa anó nga walâ niya sadto mabayari ang iya diutay nga utang, apang ang maabtik nga manogpangginggi nakamutík, kag sinugponán niya gilayón:

—Nahibal-an mo Juli, ang saráng mahimò? Utangan sing duha ka gatós kag kalim-an ka pesos ang baláy, nga bayaran kon magdaóg ang kasabà.

Amó iní ang labing' maayo nga kaisipán kag ginkaisahan nila nga himnon sang amó man nga adlaw. Si Balî nagtanyag sa pag-upód sa iya kag ang duhá naglibot sa tanán nga kabalayán sang mga manggaranon sa Tiani, apang walâ sing maluyag magbaton sang amó nga kasugtanan; ang kasa-