Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/77

This page has been validated.


59
SI BASILIO


Nagbuluthò sila sa kolehiyo, indì agúd mag-alam kag magtúon, kundi sa pagkuhà lamang sang kurso, kag kon masauló man lamang nila ang libro, anó pa ang pangayùon sa ila? Makuhà nila ang kurso sa isá ka tuig.

Si Basilio nakalampuwas sa mga eksamin nga nagsabát sa isá lamang ka pamangkot nga gintuksò nila sa iya, katulad sang isá ka mákina, nga walâ magdulog kag walâ magginhawa, kag nakuhà niya nga nagpakadlaw sing tuman sa mga manog-eksamin ang nota nga ginpakamaayo. Ang iya siám ka kaupod gin-eksamin nila ang mga bumoluthó sing pulô-puló agud madalî matapos, -walâ makatigayon sang amó man nga kapalaran kag ginpasulit silá sa isá ka tuig nga pag. paantos.

Sang madasón nga tuig, nagdaóg sing daku nga kwarta ang inogbuláng nga manók nga iya ginsagód, nakabaton siá sing sapatos kag isá ka kalù nga piltro. Sa siní kag dugangan sang mga panapton nga ginhatag sa iya sang iya agalon kag ginpahipid niya ang iya lawas, ang iya dagway nagtinlò, apang walâ na magkapín siní. Sa isá ka klase nga madamò kaayo ang mga bumoluthò kinahanglan ang daku nga butáng sa pagtawag sang igtalupangod sang propesor, kag ang gintuton-an nga kutob sang nahauná nga tuig walâ makakuhà sang kahamuot sang mga propesor, mabudlay na nga makapakilala sa nabilín niya nga mga inadlaw sa pagka-tumoluon. Wala'y sapayán nagpadayon siá, kay ang pagpadayon ang iya labí nga ugali.

Ang iya kapalaran nag-amát liwát pagligad sang ikatlo ka tuig. Naigò sa iya ang isá ka propesor nga dominiko nga talunghayag kaayo, maluyagón sang mga lahóg kag sa pagpakadlaw sa mga bumoluthò, mainakupon kaayo kay ginpasaysay niya ang leksyon sa iya mga nahamùotan: kag nalipay man siá sa maskin anó lamang nga bagay. Si Basilio sa sini nga panahon naggamit na sing mga polaynas kag mga bayù nga dalayon matinlò kag naplantsa sing maayo. Sanglit ang iya propesor nakamutík sa iya nga nagkadlaw sing diutay lamang sa mga lahóg kag gintan-aw niya sa iya mga matá, nga masinulub-on kag dalagkò, ang daw wala'y katubtoban nga pagpamangkutanon, ginbilang siá nga isá ka lungóslungós