Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/92

This page has been validated.


74
PILIBUSTERISMO


kuton; napilian ko ang akon hilikuton kag ginahalad ko ang akon kabudlay sa syensya.

— Ang syensya indi amo ang katuyban sang tawo, — isip ni Simoun.

— Dira nagapadulong ang mga pungsod nga labing’ matinaron.

— Huo, apang bilang isa ka kalalangan sa pagpangita sang iya kalipayan.

— Ang syensya amo ang labi nga nagalawig, labi nga tawhanon, labi nga natuhoy sa tanan! —sabat sang pamatanon sa isa ka paglabay sang iya kakunyag. — Sa sulod sang pila ka gatos ka tuig, kon ang katawohan matun-an na kag maluwas, kon wala na sing mga kabikahan, kon ang tanan nga banwa nahilway na, kon wala na sing mga manlulopig kag mga ulipon, mga kolonya bisan mga pungsod nga manggagahum, kon magluntad ang kinamatarong kag ang tawo manginbanwahanon sang kalibutan, mabilin lamang ang pagtuluohan sang syensya, ang hambal nga maki-banwahanon sa idulungog mangin-ila sang mga piyong sing pagtuo, kag sa nagpabugal sadto sang iya pagkamakibanwahanon sa wala’y duhadoha pagaligwinon bilang isa ka masakiton nga makatalagam, bilang manogpagamo sang kalinong sang katilingban.

Si Simoun nagyuhbm sing masulub-on.

— Huo. huo, — siling niya nga naglungolungb, — labi na gid, agud mag-abot ina nga kahimtangan kinahanglan nga wala sing mga banwa nga manlulopig bisan mga banwa nga ulipon, kinahanglan nga ang tawo hilway bisan diin kumadto, nga makahibalo magtahod sang kinamatarong sang bisan sin-o kag sang iya kaugalingon nga pagka-tawo, kag tungod sini dapat nga ulaan anay sing madamb nga dugo, piliton ang pagaway nga kinahanglanon ... Sa paglutos sang dumaan nga piyong nga pagtuo nga nagadaugdaog sang mga ipalatugsiling kinahanglan nga madamb ang maalimunaw sa mga kinagubot agud nga, kon ginakugmat na ang ipalatugsiling sang katilingban, batyagon nga hilway ang ipalatugsiling sang tagsa ka tawo. Kinahanglan man nga ang tanan magsabat sa pamangkot adlaw-adlaw nga ginapatuhoy sa ila sang pungsod kon ini mag-untay sang iya mga kamot nga nahigtan sang