Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/95

This page has been validated.


77
SI SIMOUN


pinasungaw nila ang mga halit kag mga pasipala batok sadto’ng ila mga ginpaantos. Proprium humani ingenii est odisse quem laeseris!5

— Apang kon ang kalibutan dakfi, kon ang isa pabay-an nila nga magpangalipay sang gahum ... kon indi ako magpangayb Iwas sa pagpangabudlay, nga pabay-an nila ako sa pagpangabuhi...

— Kag maghimb sing mga anak nga mahidaiton nga papas-anon sa ulihe sang singkaw, — padayon ni Simoun nga may kasakit nga ginpanularan niya ang paningog ni Basilio. — Isa ka maayo nga palaabuton nga ginatigana nimo sa ila, kag pagapasalamatan nila ikaw sang isa ka kabuhi sang mga pagpakahuya kag mga pagbatas. Pangibulahan sa imo pamatanon! Kon ang isa ka la was indi maghulag, wala sing pulos nga pagpatig-ahon. Duha ka pulb ka tuig sa dalayon nga pagkaulipon, pagpakahuya nga wala’y untat, wala’y langan nga pagsumalang sang kasablagan, makapatuga sa kalag sing buklod nga indi mapatadlong sang isa ka adlaw nga pagpangabudlay. Ang mga balatyagon nga maayo ukon malain pagapanublion kag magalaton halin sa mga ginikanan pakadto sa kaanakan. Hand mabuhi ang imo mga kaisipan nga mamalaybayon, mabuhi ang mga damgo sang ulipon nga nagapangayo lamang sing diutay nga estopa nga iputos sang talikala agud mabuhinan ang iya pag’ugot kag indi mapilasan ang panit! Nagahulat ka sang diutay nga pu!oy-an nga may diutay nga kaaliwanay; isa ka asawa kag isa ka hakop nga bugas; kag amo ini ang isa ka halandumon nga tawo sa Filipinas! Maayo; kon ihatag nila ina, bilangon mo nga ikaw mapalaron.

Si Basilio, nga naanad sa pagtuman kag sa pagbatas sang mga pangakig kag malain nga bu6t ni Kpn. Tiago, kag nahamtang sa kagamhanan ni Simoun nga sa iya panulok makahaladlok kag makakulogmat nga naggwa gikan sa isa ka nagliligad nga nalugom sa mga luha kag dugo, naghimulat sa pagpanaysayon nga nagsiling nga wala sia pagbilang sa iya kaugalingon nga may huyog sa paghilabot sa politika, nga wala sia sing maskin ano nga kaisipan kay wala sia makatuon sina, apang sa gihapon handa sia sa paghalad sang iya kabudlay

5Ugali sa balatyagon sang tawo ang magbatyag sing aligutgot sa isa nga iya ginasakit.