Matuod gayod nga ang kakugi, pagdaginot ug pagkanunay mao ang makapauswag sa mga patigayon sa tawo. Ug aduna usab nagaingon nga ang diyutay maoy ginikanan sa daghan.
Si Terrael sa paghisgut niya sa gahom sa salapi miingon nga dinhi sa kalibutan adugay usa ka litang (palanca) makagagahom nga ginganlag salapi. Daw walay hunahuna nga makasukol kaniya. Tungod kaniya kamanihoan ang mga tawo, kaduladulaan ang mga labing makalilisang pagbati, makuha ang mga dagkong siyudad, ug mabalhin ang panagway sa usa ka kamingawan sa usa ka dapit nga mabungahon.
Kaniadto sa unang panahon nga si Kapitan Juan Rompebanco nagalangoy pa sa mga bahandi ug sa mga dalayig ug olo-olo sa katawohan, nahitabo nga siya adunay usa ka bata nga binatonan nga gihimo niyang manlalawog sa iyang mga babaoy, karomatiro ug magyayabo sa hugaw. Ang suhol ning bataa 2 ka pisos ra gayod intawon ang bulan. Ang ngalan ning bataa mao si José Magaya.
Kini anak sa usa ka ginikanang makililimos sa lungsod sa T., ilo sa inahan. Kaniadto sa maayo pag lawas ang iyang amahan gipaton-an siya sa usa ka tunghaang tago sa X. ug sa diha nga siya si José mahibalo na mubasa, musulat ug muihap, gipaundang siya sa iyang amahan sa pagtuon tungod kay walay salapi nga takos magasto, ug labina kay siya, ang tigulang, nagamasakiton.
Usa niana ka adlaw gidala si José sa iyang amahan ngadto sa balay ni Kapitan Juan Rompebanco aron musulod sa pagkabinatonan. Ang bata sa dakong kasubo minunot, apan sa tingog nga mami-
8
