Iti balay ni Kapitan Tiago kasta met a nagsaganada iti napalalo. Am-ammutayon ti akinbalay; ti ayatna iti parammag ken ti tangsitna a taga Manila rebbengda nga atiwen iti kinasayaat ken kinaado ti sagana dagiti taga probinsia. Adda pay sabali a gapo ti pakaipapilitanna a mangikagumaan a mangatiw kadagiti dadduma: adda sadiay ni anak na a María Clara ket adda pay sadiay ti manmanugañgenna, nga awan la ti di mangidayaw kenkuana.
Pudno; maysa kadagiti kadeggangan a pagiwarnak sadi Manila inpaayanna iti maysa a sinurat a nailanad iti umuna a panidna, a napauluan iti !TULADENYO!, nga inna pinunno iti pammagbaga ket inikkanna met iti sumagmamano a pangidayaw. Inna ninagan iti "nasaririt a bumaro ken nabaknang nga aduan kukua", iti maikadua a batog, ninaganna manen iti "naipadpaduma a managayat kadagiti padana a tattao"; iti sumaruno a gunglo, ninaganna iti "inadalan ni Minerba a napan sadi Ina nga Espania, ta inna kinablaawan ti pudpudno a daga da "arte" ken sirib" ket iti babana bassit, kinunana manen: "ti kastila a pilipino", kdmpy. Ni Kapitan Tiago sumsumged iti naayat a itutulad ket inna panpanunutenen no agpatakder met ket di iti maysa a konbento.
Sumagmamano nga aldaw kasangwanan daydi, adda simmangpet iti balay a yan da María Clara ken ikit Isabel, nga ado a kakkajón dagiti makmakan ken ar-arak sadi Europa, dadakkel a sarsarming, kukuadro ken ti pay piano ti balasang.
Ni Kapitan Tiago dimteng iti kaaldawan ti bíspera: idi inagkan ti anakna ti imana, pinasarabuanna iti maysa a nataraki a relikario a balitok nga adda briliante ken esmeraldana, adda linaunna a sangkatipping iti daydi barañgay ni San Pedro a nagtugawan kan ni Apo Tayo a Jesukristo idi napanda nagkalap.
Ti panagsarsaritada iti manmanugangenna napusuan unay;
Kadawyan, inda nasarsarita ti pagadalan. Ni Kapitan Tiago kayatna a mapanaganan iti Eskuela ni San Francisco.
