Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/307

This page has been validated.



kaaduanna, bassit unay ti ammo mi maipanggcp itoy a ili, sa mi panawan, no rugyanmi a maam-ammo. —Mabalinko ti agsao iti nalawag kadakayo, ta awan pagpapaayan ti sabali nga innak ipakita. Iso ti gapona a no sadi Espania, a tunggal sanga ti Turay adda Ministrona, a nayanak ken dimmakkel sadiay, addada pagpagiwarnak ken timek ti Ili; nalawag a isusupiat bukiradenna dagiti matmata ti Turay ket silawanna, amin a maaramid adda la pagkurangan ken pamilawan, maysa a :milagro no ditoy, saan a nakibor amin, ta awan dagiti nakunak a sagsaguday nga adda sadiay, sapay ket adda kumkumleb iti sipnget ti maysa a nabileg a isusupiat. Dakami nga agturturay saan kam nga agkurang iti naimbag a pakinakem, ngem mapilitkam a mangaramat iti sabali a mata ken takiag a, iti kaaduanna, saanmi nga am-ammo, isuda a nalabit saan a ti ili da ti inda ikalkalikagcm nga agimbag no di ket dagiti bukbukod da a bibiang. Saan a dakam ti akinbasol iti daytoy, no di ket dagiti agdama a kaskasasaad; dagiti praile saan a bassit ti inda maitulong kadakami, ngem saan dan a umanay . . . Riniingyo ti gagar ko ka­ dakayo, ket kayatko kuma a ti nagkurangan ti agdama nga alubugen ti Turay saannakay a dangran iti apagapaman . . . siak saanko a mabalin a makita amin dagiti iturayak, ket isuda amin saan da met a mabalin ti umay kaniak agkamang. d'Adda mabalinko a pagpaayan kadakayo? adda kayatyo a dawaten?

Ni Ibarra nagpanunot.

— Apo, —insungbatna, —ti kadaklan a kalikagomko iso ti gasat, nam-ay ti dagak, gasat ken nam-ay a kayatko kuma a mautang iti Ina nga Espania ken iti bileg dagiti kakailiak, isuda a pagsinggaluten kuma ti agnanayon, maymaysa a tarigagay ken maymaysa a gasat. Iti dawatek, santo la maited ti Turay, kalpasan ti ado a tawen a panagbannog a kanayon ken nasayaat a pannakabalbaliw dagiti agdama a kaskasasaad.

Ni Ekselensia inna kinita iti nabiit iti ikikita a saan a liniklikan ni Ibarra.

—¡Dakayo ti umuna a tao a makasaritak ditoy a daga! — kinunana, ket inna inggayat ti imana.

Ekselensia, isuna la ngamin a inkay nakita dagiti adda nga aguy-uyas kadagiti dadakel a pagpagilian, saan yo a nakita dagiti naparpardaya nga ab-abong dagiti il-ili mi:

nakitayo kuma,

— 294 —