Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/34

This page has not been proofread.


—Ket, dkasano ngad ti pamayan yo idi kuan?—sinaludsod a sisisiddaaw ni dunia Victorina. —Ti pagsasaoda iso ti aramatek, seniora.

—d’Agsaukay met iti ingles? —sinaludsod daydi dominiko, iso a nagyan sadi Hongkong ket makasao a naimbag iti naganenda iti Pidgin-English, daytay sao ni Shakespeare, a dinadacl dagiti in insik, dagiti annak ti kuna a Nailangitan a pagarian. —Nakatawen a nagyanak sadi Inglaterra, iti yan dagiti tattao nga awan sabali a pagsasao da no di Ingles.

—iKet, ania nga ili ti naay-ayatan yo unay sadi Europa? — sinaludsod daydi bumaro a nalabaga.

— Kalpasan ti Espania, a maikadua nga ilik, iso amin dagiti il-ili ti siwawaya nga Europa.

—Ket dakayo, ta kas la ado dagiti il-ili nga inkay nagbanbanyagaan . . . dania ti nakita yo a kas la nangruna nga agra niag kadakuada? — sinaludsod ni Laruja. Ni Ibarra kas la nagpanunot. —Iti ania a banag? —Kas pagarigan . . . ti maipapan iti panagbiag dagiti il-ili ...kasasaad dagiti tattao, ti pannakaiturayda, ti relijion da,’iso amin, iti bugas da, iti pakatiptipunan da . . . Ni Ibarra nagpanunot iti nabayag bassit. —No ilawlawag ti agsasao, ti nakaskasdaaw kadagidiay a il-ili. no ikkaten ti bukod a tangsit ti tunggal maysa . . . No adda papanak idi nga ili, ikagumaanko nga umun-una nga adalen ti pakasaritaanna, ti naglasatan na, no mabalin a kuna, ket iti kal­ pasan na, innak nasarakan a iti iso amin a kadawyan a gagangay; kanayon a nakitak a ti kinarang-ay wenno ti kinapanglaw dagiti il-ili, kaballabag ti wayawaya wenno ti adda nga agsikutsikot iti ulo dagiti umili, ket iti kasta, ti kasasaadda nga agdama pinataod dagiti rigrigat wenno ti kinamanagbubukod dagidi nagputputot kadakuada.

—Ket d'awan nakitam a sabalin no di la dayta?—sinaludsod a nagkatawa iti nalais daydi pransiskano, a nanipod pay idi nangrugi ti pannangan, di pay simmao, nalabit gapo ngata ta naimasanna unay ti nangan; — dayta la ket sangsangkabassit unay a banag ti nagib-ibusam iti kukua mon! Uray asinno nga ubing kadagiti agbasbasa ammuna dayta!

-21 -