Iti sabali a murdong ti siled a panganan iso ti yan dagiti dua nga agkasinsin, da Sinang ken Victoria, a mapan mangadkadua iti masakit. Ni Andeng tultulunganna ida a mangdaldalos iti maysa pagitsaan a pirak.
— ?Am-ammuyo ni doktor Espadania?—sinaludsod a sikakarakar daydi kinakasuso ni Maria Clara ken Victoria.
—!Saan!—insungbat ti nasaludsudan;—ti laeng ammok, nangina kan unay ti panagsingirna, kas kuna ni Kapitan Tiago.
—!No kasta, nalaing ngata unay!—kinuna ni Andeng:—daydi nangbutiak iti buksit ni dunia Maria nangina ti panagsingirna, iso ti gapona a masirib.
—!Ang-ang! —kinuna ni Sinang —saan nga amin nga agsingir iti nangina, masirib. Kitaen ni doktor Guevara; kalpasan ti dina pannakaammo a nangtulong iti naganak, ta inna insina a ti ulo daydi ubing, siningirna ti lima pulo a pisos iti balo . . . ti ammona, agsingir.
—?Ania ti ammom?—sinaludsod ni kasinsinna ket sinikilna.
—?Diak ammo? Ti asawa daydi babai, a maysa nga agragragadi, kalpasan ti pannakapukawna iti asawana, napukawna pay ti balayna, ta ti Alkalde, a gayyem ti doktor, pinilitna a nagbayad... ?diak ammo? Ni ama iso ti nangipautang iti pirak a binusbusna a napan sadi Santa Cruz.(1)
Maysa a lugan ti nagsardeng iti ruangan i balay, ti namagsardeng kadagiti amin a sarsarita.
Ni Kapitan Tiago, a sinaruno ni ikit Isabel, nagtaray a immulog a napan nangawat kadagiti sangsangpet. —Dagitoy isuda: ni doktor don Tiburcio de Espadania, ti asawana, ni “doktora” dunia Victorina de los Reyes “de” de Espadania, ken maysa a bumaro a kastila a nasayaat ti panagruprupa na ket makaay-ayo met ti langana.
Ni dunia Victorina nakaaruat iti bata a seda, a naburdaan ka
dagiti sabsabong, ket nakakallugong iti adda sinan tumaytayabna
a papagayo, a nganngani napisit kadagiti ado a barbaredbed a
balbag ken nalabaga; ti tapok ti dalan, a nailack iti polbos de arroz
dagiti pingpingna, kas da pay nayunan dagiti kurkuribetbetna; kas met la idi nakitatay sadi Manila, ita inigpilanna ti takiag
ti pilay nga asawana.
_________
(1) Sadi Kalamba adda kasta a naaramid. (P. ni R.)
