Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/375

This page has been validated.



rugit, a ti nakuttong a rupada nadcppclancn iti ganna ti dakes, inda sursurutcn a sigagagar dagiti gargaraw dagiti babaknang ket imdenganda dagiti panagpupusta, ta mabalin a ti supot maawanan, ngcm saan a mapcdpcd ti gagar a makisugal; sadiay, awan rupa a di nabiag; sadiay, awan a makita ti pilipino a namayyet, nasadot, naulimck: garaw amin nga adda, gagar, regget; makuna a mariknada ti maysa a waw a parasukcn ti danom ti pagbabasaan.

Iti daytoy a benneg iso ti paggapuan a umallatiw iti kunada a Rueda. Ti datarna, a naaladan iti kawayan, masansan a nangatngato ngcm dagiti dua a nasaritan. Iti ngato ket ngangani tumukno iti atcp, adda agda-agdan a pagyanan dagiti agbuya wcnno dagiti agsusugal, ta iso met langen. Iti bayat ti panagpallot dagiti manmanok, dagitoy nga agdaagdan mapunnuda kadagiti lallaki ken ububbing nag aggi-iri, agpupukkaw, aglinget, aggaapa. agilunod: naimbag a gasat, ta nganngani awan ket babai a makadanon sadiay. Iti uneg ti Rueda iso ti yan dagiti dadakkel a tattao, dagiti babaknang, dagiti agdindinamag a tajur, ti kontratista, ti sentensiador. hi datarna a nasayaat unay ti pannakateptepna, iso ti pagkabilan dagiti manmanok, ket manipod sadiay, iburay ni Ga­ sat kadagiti balbalay dagiti katkatawa wenno lulua, dayaw wenno bisin.

Iti kanilo nga iseserrektayo, intay makitan ti gobemadorsilio, ni Kapitan Pablo, ni Kapitan Basilio, ni Lucas, daydi tao nga adda piglat iti rupana, a kasta unay a ladingitna iti ipapatay daydi kabsatna.

Ni Kapitan Basilio umasideg iti maysa a tao ket pagsaludsudanna:

—¿Ammom no ania a manok ti iyeg ni Kapitan Tiago?

—Diak ammo, apo; itay bigat adda simmangpet a dua; may­ sa kadakuada ti lasak a nangabak iti talisayon ti Konsul.

—¿Iti panagkunam, tay burt ko dina mabalin ti makisango kenkuana?

—¡Mabalinna! Ipustak ti balay ko ken toy badok!

Iti daydi a kanito, dimtcng ni Kapitan Tiago. Ti aruatna, kas ti aruat dagiti dadakkel a mannugal, bado a kanton, kalson a de lana ken sombrero a jipijapa. Adda sumarsaruno kenkuana a dua nga ttbbingna, a nangubba iti daydi lasagka ken maysa pay a manok a puraw napalalo a kadakkelna.

¡Inbaga kaniak ni Sinang a umim-imbag met lacngen ni

— 362 —