Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/379

This page has been validated.



a iso lay maammuan dagiti nakaka-asi a parparsua no asinno ti nangikkat iti maysa a dutdotda ken no asinno ti kakabilda. Sumgar ti dutdot dagiti tcngtengngcdda, agkinnitada iti uray la mailansa. ket kadagiti nabukel ken babassit a matmatada pumugpugso ti sal-it ni pungtot. Iso tay dumteng ti kaniton: idissuda ida iti daga a daytay agaddayuda bassit ket wadaanda ti disso nga inda pagkabilan.

Agin-inayadda nga aginnasideg. Mangngeg ti arinpadek da iti natangken a datar; awan agsao, awan umanges. Ipabpababa ket ipangpangatuda dagiti ul-ulo da a kasla itay agrinrinnukudda nga agkikinnita, dagiti dua a manmanok adda idayamudumda nga aweng, nalabit pamutbuteng wenno panglalais. Nakitada ti sumilsilap a tadi a mangiwaras iti nalamiis ken balbag a sileng; ti peggad pabilgenna ida ket agsinnarangetda nga awan kitakit, ngem no maymaysa nga aksaw ti dida pagsangduanen, agtukeng da, ket ibabada dagiti ululo da a silalansa dagiti matmatada ket sumgar manen dagiti dutdutdotda. Iti dayta a kanito, ti bassit a utek da madigos iti dara, rumsik ti sal-it, ket iti kasisigod a turedda, agpengngetda iti kasta unay, agsinnippitda, agtupa dagiti barbarukongda, dagiti tadtadida, dagiti paypayakda: nagsardcng a napalalo a nagsayaat ti kabil, ket isuna la nga addada sumagmamano a dutdutdot a natinnag. Baliwanda ti agrinnukod; pagammuanen, ti puraw tumayab, ngumato nga iwasawasna ti nakabutbuteng, a tadina, ngem ti nalabaga kinukutna dagiti sak sakana, inbabana ti ulona, ket ti puraw isuna la a nasiplaganna ti angin; ngem apaman a nagdisso iti daga, iti panangiliklikna a masugatan iti likod, dinarasna ti nagbaliktad ket simmaranget. Ti nalabaga dinanugna a sipupungtot, ngem ti puraw silalamiis nga agsarapa: iso met la gayam a iso ti kaay-ayo dagiti tattao. Isuda amin addada a sipipigerger ken sigagagar a mangsursurot iti amin a garaw ti kabil ket pasarayda makaibbet iti ikkis a dida mapuutan. Ti datar mapunnon kadagiti dutdutdot a nalabaga ken puraw, a daradara; ngem ti kabil saan a malpas no umuna a dara la ti agburayok; ti pilipino, ta surutenna dagiti linlinteg a inted ti Turay, kayatna a paringpas inggana iti adda matay wenno turoaray. Ti dara sinibugannan ti datar, kasta unay a panagdinnanogda, ngem di pay ammo no asinno ti mangabak. Kamaudiananna, ti puraw, a inkabilna amin a pigsana, inpalapalna ti bagina. indanugna ti tadina iti payak ti nalabaga ket iso,

— 366 —