Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/398

This page has been validated.



panangigaga ti Linteg, inda napnekan a isuna laeng a kadagiti bibiangda ti mabalinda a pagurayan. Ngem, maallilawkayo, apo, no atapenyo a dagiti laeng dakes a tattao ti dumawat iti pannakabalbaliw, unurenyo dagiti il-ili, unurenyo dagiti balbalay; allingagenyo dagiti nalmeng nga as-asog dagiti tattao, ket mapnekkayto a ti dakes a pukawen ti Guardia Sibil, makipada, no di pay ket basbassit, ngem ti dakes a kanayon a pataudenna. dKunatay ngata gapo itoy, a dakes a tao amin dagiti umili? no kasta, ¿apay, ngarod, a inda pay la ida isaksakit kadagiti sabsabali a da­ kes a tattao? ¿apay, a di pukawen ida amin?

—Adda riro ditoy, a diak ita masurutan, adda maysa a riro iti panunot a madadael no aramidcn, ta sadi Espania, ti Guardia Sibil, ado nga imbag ti itedna ken in-intedna.

Diak duaduaen; nalabit, sadiay, nasaysayaat ti pannakaurnosna, dagiti tattao a mamukel kenkuana, nalabit a nasaysayaat ti pannakapilida; nalabit ngata pay a gapo ta masapol ti Espania, ngem ti Pilipinas dina masapol. Dagiti kadkadawyan tayo, ti kababalin tayo, a kanayon a inda masasao no adda dida kayat a ited a kalintegan tayo, maminpinsan a inda malipatan, no ad­ da kayatda nga ipapilit kadatao. Ket, ibagayo man, apo; no dania ti gapona nga awan Guardia Sibil kadagiti dadduma a pagpagilian, a gapo iti kaasideg da iti Espania adadda kuma a maipadada kenkuana ngem ti Pilipinas? dlso ngata daytoy ti gapo na a basbassit dagiti taktakaw a maar-aramid kadagiti perperrokarrilda, basbassit dagiti kibkibor, basbassit dagiti mapappapatay, ket basbassit pay dagiti mabagbagkong kadagiti dadakkel a pagpagilianda?

Ni Ibarra, intamedna ti ulona a kas la nagpanunot, sa timmakder, ket simmungbat:

—Toy a banag, gayyem ko unay, masapulna ti napasnek a panangadal; no dagiti innak panagpalpalutpot kunadanto kaniak a dagita nga as-asog adda batay da, suratakto dagiti gagayyem ko sadi Madrid, a ta awan met pannakabagi tay sadiay. Ngem, ket di, patienyo, ti Turay masapulna ti maysa a takiag nga addaan iti bileg a saan a makedkedngan, tapno inda pagraeman, ken pannakabalin nga agpatungpal.

—Wen, apo, no ti Turay makigubgubat kuma iti Hi; ngem iti pagimbagan met la ti Turay, saan tay a rebbeng a ipaatap

iti Hi nga iso makisupsupiat ti Turay. Ngem, no kasta kuma, no

— 385 —