—“Aginnem a pulo ngata a tawen itan a daydi apok a lakay
nagyan sadi Manila ket nagtenedor de libros iti balay ti maysa
a kastila nga agtagtagilako. Daydi apok a lakay, kabanbanuagna unay idi, adda asawana ket adda met maysa nga anakna.
Naminsan a rabii, a di ket ammo no kasano, simged ti paglakuan, ti urani rinamramna amin ti balay ken dagiti ado pay a
sabsabali. Ti napukaw saan a mabilang, sinapulda no asinno ti nagdilpog, ket daydi agtagtagilako indarumna daydi apok a lakay.
Nagbanbannog la a simmupiat, ket gapo ta napanglaw ket awan
inna ibayad kadagiti nalaing nga ab-abogado, nadusaan a masaplit iti napatak ken maisursor kadagiti lanlansangan sadi Manila.
Ti saan pay unay a nabayag, naaramat idi daytoy nakababain a
dusa, a ti Hi pinanagananna iti kabayo ken baka, dusa a mamenribo a dakdakes ngem ti patay. Daydi apok a lakay, nga awanen
ti di nangbaybay-a kenkuana, malaksid laeng daydi ubing nga
asawana, naireppet iti maysa a kabayo, a sinursurot dagiti ado a
tattao a naranggas, nasapsaplit iti tunggal nagsangaan ti dalan, iti
saklang dagiti tattao, tattao a kakabsatna, ken iti asideg dagiti
ado a simsimbaan ti Dios ti kappia. Idi, ta daydi daksanggasat, a
pinagbalindan a dakes inggana iti inggana, naikaronan ti ibabales dagiti tattao babaen ti pannakaibukbok ti darana, pannakadusdusa ken panagik-ikkisna, inda insina iti daydi kabayo, ta
napukawna idin ti riknana, ket yaman ta saan a natay. Ngem
maipuon iti maysa kadagiti nalinis a kinadamsak, inda pinalusutan;
daydi asawana, nga agdadagsen idi, nagbanbannog la a nangununor kadagiti balbalay a napan nagpalpalama, nagsapsapol iti
panggedan wenno ilimusda kenkuana, tapno adda inna panaraken iti daydi masakit nga asawana ken iti daydi nakakaasi nga
anakna, ¿siasinno ti agtalek iti asawa ti maysa a nagdilpog ken
dakes a tao? “¡Daydi, ngad, babai napilit a nagputa!” “(nakilallalaki)”
