midda kadagiti dadduma a kamkameng ti bagina, ngem daydi
ulo, gapu ta iso ti kasayaatan kadagiti kamkameng ti tao, ta iso
ti kalakaan a mabigbig, inda inbitin iti sango ti kalapaw daydi
inana!”
Ni Ibarra indumugna ti ulona.
—“Daydi ubing nagtalaw a kas maysa a nailunod,” —intuloy ni Elias; — “Nagalla-allatiw kadagiti il-ili, banbantay ken tantanap, ket idi namnamaenna nga awanen makaam-ammo kenkuana, simbrek a nakitegged iti balay ti maysa a baknang idiay pangukuman a Tayabas. Ti kinagagetna, ti kinasam-it ti kababalinna pinarusingda ti dungngo dagiti amin a saan a makaammo iti nalabesna. Gapo iti kinagagetna nga agbannog ken kinasalimetmetna, nakaurnong iti sangkabassit a puunan, ket gapo ta limmabasen ni rigat, ket iso bumaro, pinanunutna ti agbiag a sigagasat, sinanam-ay. Ti nasayaat a langana, ti kinaubingna ken ti naimbag bassit a biagna isuda ti nangawis iti ayat kenkuana ti maysa a balasang iti daydi nga ili, ngem dina naitured a dinawat nga asawaen gapo iti butengna a maammuan ti nalabes. Ngem di ayat adadda ti nabalinanna ket dagidi dua nga agayan-ayat nalabsingda dagiti an-annongda. Daydi lalaki, tapno maispal ti dayaw daydi babai, inna inpeggad amin, dinawatna, ngarod, nga asawaen, sinapulda ti pakakitaan iti kinataona ket limgak amin; ti ama daydi balasang, baknang, ket nagunudna a maidarom daydi baro, iso a dina kinayat ti naglisi, inannugutna amin ket nabalod. Daydi babai naganak iti singin, maysa a lalaki ken maysa a babai, isuda a nataraken iti nalimed, ket inda kadakuada inbagbaga a natayen ti amada, iso a saan a nangat a inda pinati, ta inda ket ngad nakita idi babassitda pay, a natay daydi inada, ket dida met nasangsango a pinalpalutpot ti kapuunan da. Gapo ta daydi apo mi a lakay, baknang, ti kinaubing mi nagasat unay; daydi kabsat ko ken siak nasursuruankam a di nagsinsina, naggiinayan-ayatkami, kas panaggiinnayat ti dua nga agkasingin nga awan pay ammuda a sabali nga ayat. Bassitak pay unay idi inbaundak a napan nagadal iti pagadalan dagiti jesuita, ket daydi kabsatko, tapno dikatn unay agaddayo, inserrekda met a nagadal idiay La Konkordia. Idi nalpas ti sang
kabassit a panagadal mi, ta isuna la a kinalikagumanmi ti agbalin nga agtaltalon, nagawidkam sadi ilimi, ta inkam inawat
