Ti naulep a langit inna ilemmeng ti bulan; maysa nga angin
a nalamiis, pakdaar ti umay a bulan ti Disiembre, iso ti mangsagad kadagiti bulbulong a nagango ken ti tapok ti nailet a
dalan nga agturong iti kampo-santo.
Tallo nga an-anniniwan ti agga-arasaas iti asideg ti ruangan.
—¿Naknsaom ni Elias? —sinaludsod ti maysa a timek. —Saan, ammumon a naipaspasabali la unay ken naannad, ngem nalabit a maysa kadagiti kakaduatayo: ni don Crisostomo iso ti nangispal iti biagna.
—Iso met ti nangannugutak, —kinuna ti immuna a timek; —¡ni don Crisostomo paagasanna itay asawak iti balay ti maysa a mangngagas sadi Manila! Siak ti makaammo iti konbento ta innak singiren dagiti ut-utang kaniak ti kura.
—Ket dakami bagyenmi met ti kuartel, ta inkam ibaga ka dagiti sibil a daydi amami addada annakna.
—¿Manukaylo?
—Lima, no adda lima, umanayen. Ti ubing ni don Crisostomo kunana nga addanto dua pulo tayo.
—¿Ket no di rumuar a nasayaat?
—¡St! —kinuna ti maysa, ket nagulimckda amin.
Makita iti nalawag bassit a sipnget nga adda umay a maysa nga anniniwan, aguy-uyas a umas-asibay iti alad: masansan nga agsardeng a kasna italiaw ti rupana.
Ket saan a di adda gapona nga agpayso. Iti likudanna, iti maysa ngata a dua pulo ka-aksaw, adda umay a sabali nga anniniwan, dakdakkel, ket kas la adadda nga anniniwan ngem ti immuna: napalalo a lag-anna a bumaddek iti daga, agpukaw a nakaparpardas a kas la ket tilmunenen ti daga, no daytay ti im muna agsardeng ket tumaliaw.
