Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/452

This page has been validated.


LVII


VAE VICTIS!
(Asi pay dagiti naabak!)


Ti ragsakko limned iti maysa a bito.

Iti sango ti ruangan ti tribunal agpagnapagnada, a nakabutbuteng ti gunayda, dagiti guardia sibil, nga inda ammesan iti kulata ti paltogda dagiti natured a ububbing nga agtil-ay wenno aggi-innawit tapno makakitada laeng iti angkabassit iti labes dagiti rejas.

Ti salas ti tribunal saan a naragsak a kas idi nausig ti maáramid iti piesta; ita, naliday ket pukawenna ti talna. Dagiti Guardia Sibil ken Kuadriliero nga adda sadiay apaman la ta agsasauda ket inda pay la yar-arasaás, nga ababbaba a balikas ti inda balbaliksen. Iti rabaw ti lamisaán addada nga agsursurat ti direktorsilio, dua nga eskribiente ken sumagmamano a sosoldado; ti alperes agpagnapagna iti bangir ken bangir, a kumita sagpaminsan iti ruangan, langana ti nakabutbuteng; ni Teméstocles saan kuma a natangtangsit ti inna panagparang kadagidi "Juegos Olimpikos", kalpasan daydi gubat sadi Salamina. Ni Dunia Consolación adda nga agsuysuya-ab iti maysa a suli, nga inna ipakpakita ti nangisit a uneg ti ngiwatna ken dagiti rukapi a ngipngipenna; dagiti matmatana sikikitada a silalamiis ken nakabutbuteng ti ruangan ti pagbaludan, a napunno kadagiti ado a nakaál-alas a naikurkur-it. Nagun-udna ken asawana, iso a pinagbalin a naayat ti panagballigina, a palubusanna nga agbuya iti panagpalutpot da ket nalabit pay a kadagiti dusdusa a kakuykuyugna. Daydi yena (hiena) narungsot nga ayop sadi Aprika-maángutna ti bangkay, agdilpadilpat ket makasursuron, gapo ta mabayag la unayen ti inda panagdusa.

Ti gobernadorsilio malidlidayan unay; ti tugawna, daydi dakkel a tugaw nga adda iti babaen ti ladawan ti Ari, awan timmugaw ket kasla sabali a tao ti nakairantaánna.

— 439 —