Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/471

This page has been validated.


—¿Iso daytoy ti gapona nga innak nagbanbannog iti ado a tawen, ken nagur-urnong, tapno gapo la iti kinaduldogmo, inka dadaelen dagiti bungbunga dagiti banbannogko? —kinunana kenkuana. —Ita, umaydakanto alaen a ipan ibelleng iti sabali a daga, alaendanto dagiti kukkukuatayo, a kas ti asawa ni... ¡O, no kuman lalaki-ak laeng, no kuman lalaki-ak! Ket idi makitana nga idumog ni asawana ti ulona, nagsangit manen, ngem kanayon la nga inna ulit-uliten:

—¡Ay, no kuman lalakiak, no kuman lalaki-ak!

—Ket no kuman lalaki-ka, —sinaludsod ni Kapitan Tinóng, idi agangayen, ta nasukit metten. —?ania kuma ti aramidem?

—¿Ania?... a ket... a ket . . . a ket ita met laeng innak kuma dumatag iti Kapitan Jeneral, a mapan mangigayat iti bagik a makirupak kadagiti immalsa, ¡ita met laeng!

—Ngem, dimo nabasa ti kuna ti "Diario?" ¡Basaem! "Ti naulpit ken dakes a gulib napedped a sibibileg, sipipigsa ken sikikired, ket iti mabiit, dagiti immalsa a kabusor ti Espania ken dagiti pay met rimmaman kadakuada, indanto riknaen amin ti dagsen ken iget dagiti linlinteg ..."—¿makitam? ¡jawan gulón!

—Uray, rebbengmo kuma ti mapan dumatag a kas inaramidda idi 72, ket naispalda.

—¡Wen, napan met dimmatag idi ni Padre Burg ...

Ngem dina natuloy ti saona; ti babai, a nagtartary, napanna inappot ti ngiwatna.

¡Ala! ¡baliksem dayta a nagan, ta kitaem no dida ka bitayen no bigat idiay Bagumbayan! ¿Dika ammo nga umanay ti panangbalikas iti dayta a nagan tapno madusaán datao a di pay mapalutputen no adda basol wenno awan? ¡Ala! ¡baliksem!

Ni Kapitan Tinong, nupay kinayatna kuma a tinungpal ti kayat ni asawana, dina kuma nabalinan; ni asawana inna inappót ti ngiwatna kadagiti dua nga im-imana, nga intalmegna ti ulona iti sanggir ti tugaw, ket nalabit, daydi nakakaasi a táo natay kuma a di nakaanges, no di adda sabali a taó a simmangpet.

Iso toy ni kasinsin da a don Primitivo, iso a nakaipaulo

a naminpinsan iti "Amát", maysa tao nga agtawen ngata iti

— 458 —