Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/516

This page has been validated.


nen agyan sadi Malabon wenno San Diego, ta manipod idin, iso kayatnan ti agmaymaysa nga agbibiag. Nagsugal iti liampo ken pallot iti nalabes unay, ket nangrugi metten a nagsusop iti apian. Saanen a mapan sadi Antipolo ket saan metten nga agpapaimisa; ni Dunia Patrocinio, daydi baket kasinsinnallinna, rinagsakna unay a si-singpet ti panagballigina, ket agurok metten no manarimaán ti sermon. No iti maminsan, no daytay mumalemen, ta inkay lumabas iti lansangan a managan Santo Cristo, inkayto makita a nakatugaw iti paglakuan ti maysa nga insik ti maysa a lalaki a bassit, nakusnig, nakuttong, kubbo, dagiti matmatana, nailesseb ket makasugsugelda, dagiti bibbibig ken kukkukona nakarugrugitda, iso a kumikitkita kadagiti tattan a kasla dina ida makita. No rumabiin, inkayto makita a tumakder, a si-ririgat, ket si-sasadag iti sarukudna, mapanto agturong iti maysa a nailet a dalan, sumbrek iti maysa a bassit a balay a narugit, a iti ngatuen ti ruanganna adda a mabasa dagitoy sumaruno a sasáo a naisurat iti dadakkel a letra a nalabaga: FUMADERO PUBLICO DE ANFION. (Pagsusupan ti sapasap iti Apian). Iso daytoy daydi Kapitan Tiago a kasta unay ti panagdinamagna idi; ita, naminpinsanen a nalipatan, pati pay ti sakristan mayor dina malagipen.

Ni dunia Victorina inna innayon iti napakulot a pudona ken iti panamagbalinna iti panagsaóna a kasla taga Andalucía, no maipalubos a kasta ti sawenmi, ti baro a kadawyanna nga iso ti mangiggem iti rienda dagiti kabkabayo nga agguyod iti luganda, ket pilitenna ni Don Tiburcio a saan nga aggargaraw. Gapo ta iti kinakapoy dagiti matmatana, ado ti dakes a maár-aramid, ita agantiuhusen iti maisigpit iti agóng, iso a mangted kenkuana iti agdinamag a langana. Ti doktor awanen sabali a nangayab kenkuana a pinaágasan; dagiti babaunen da mamin-ado nga inda makitkita nga awan ngipenna iti bayat ti maysa a lawas iso a dakes unay ti ipakdaarna, kas ammon dagiti mangbasbasa kadakami.

Ni Linares, kakaisuna a mangisaksakit itoy awanan gasat, nabayagen nga agin-inana idiay Pako, ta pinatay ti sakit a siká ken ti pay dakes a namapaayan kenkuana ni ipagna.

Daydi nagballigi nga alperes napan sadi Espania, "teniente

con grado de comandante", ti saadna, ket pinanawanna ti na-

— 503 —